Boost pocketvergisting en nabewerking

Inès Verleden

051273384

ines.verleden@inagro.be

Pocketvergister met nageschakelde scheider

Project info

Project type

Demoprojecten landbouw ＆ visserij

Startdatum

01/01/2023

Einddatum

31/12/2024

De veehouderij staat momenteel voor hete vuren. Vanwege het conflict tussen Rusland en Oekraïne zijn zowel de energieprijzen als de kunstmestprijzen de hoogte ingeschoten. Nochtans zijn er reeds technieken beschikbaar om toe te passen op het landbouwbedrijf dat de landbouwer in staat stelt om meer zelfvoorzienend te worden. Pocketvergisting is een techniek die reeds in 2011 in Vlaanderen werd uitgerold bij hoofdzakelijk melkveebedrijven. De techniek kan echter ook geïmplementeerd worden in de varkenssector. Kleinschalige vergisting of pocketvergisting is een techniek waarmee je bedrijfseigen biomassastromen kan vergisten (hoofdzakelijk monomestvergisting) om op het eigen landbouwbedrijf hernieuwbare energie te produceren. Een warmte-krachtkoppeling (WKK) zal door verbranding van biogas energie produceren onder de vorm van elektriciteit en warmte. Vanwege wat kinderziekten in de beginjaren kreeg het imago van pocketvergisting echter een deuk. Verdere nabewerking van mest of digestaat vergt een extra investering, maar waardeert de mest wel op tot een meer hoogwaardige meststof met een hogere bemestingsefficiëntie. In principe creëer je dus kunstmest uit je eigen mest. Volgens de wetgeving vallen deze herwonnen meststoffen echter wel nog onder dierlijke mest. Vandaar zijn deze nabewerkingstechnieken nog niet alom bekend.

Met het demoproject wensen we daarom in te zetten op (vernieuwde) bewustmaking van deze innovatieve technieken. De huidige markt creëert een ideaal momentum om de voordelen van de technieken uit te lichten en objectief weer te geven waar deze technieken voor staan en precies doen. Mocht dit leiden tot een opgeflakkerde interesse bij de landbouwer, dan willen we ze binnen dit project verder ondersteunen op de verschillende vlakken: de praktische (aandachtspunten bij uitbating), economische (rendabiliteit op maat van het bedrijf) en juridische (administratieve) aspecten. Door hierop in te zetten, wensen we de veehouderij uitgebreid in te lichten over de mogelijkheden op hun bedrijf om ze meer zelfvoorzienend te maken van energie en kunstmest en daarmee ook hun milieu-impact te reduceren. Wat de milieu-impact exact kan zijn op vlak van de stikstofproblematiek, zal worden bekeken in kader van een mogelijke PAS-maatregel.

Dit project wordt gefinancierd met PDPO III-middelen (www.vlaanderen.be/pdpo). Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling: Europa investeert in zijn platteland (http://ec.europa.eu/agriculture/).

Basiscursus

Pocketvergisting en nabewerkingstechnieken zijn geen installaties die men al standaard op landbouwbedrijven plaatst. Kennismakende informatie kan helpen om snel duidelijk te maken of je als landbouwer al dan niet verdere interesse hebt om met deze techniek(en) verder te gaan. Wij bundelen de basisinformatie in de vorm van een basiscursus aan de hand van enkele pagina's die antwoord geven op enkele initiële basisvragen.

Pocketvergisting

Wat is pocketvergisting?

Haal het volledige potentieel uit mest of reststromen met pocketvergisting en wek jouw eigen energie op!
Wat zijn de voordelen van pocketvergisting?

Profiteer van de vele voordelen die pocketvergisting te bieden heeft. Zowel voor mens als milieu zijn er veel positieve aspecten verbonden aan deze technologie.
Is pocketvergisting iets voor mijn bedrijf?

Heb je bedrijfseigen reststromen die je graag op een nuttige manier wilt gebruiken? Ontdek hoe pocketvergisting een oplossing voor jou kan betekenen!
Digestaat gebruiken op jouw bedrijf

Digestaat is het restproduct dat overblijft na de (co)vergisting van agrarische reststromen. Je kunt het als meststof gebruiken.

Nabewerking door middel van nutriëntenrecuperatie

Wat zijn de voordelen van nutriëntenrecuperatie?

Profiteer van de vele voordelen die nutriëntenrecuperatie te bieden heeft. Zowel voor mens als milieu zijn er veel positieve aspecten verbonden aan deze technologie.
Wat zijn herwonnen meststoffen?

Herwonnen meststoffen bekom je door ruwe grondstoffen via innovatieve technieken te recupereren en op te waarderen tot een geschikte meststof.
Wat is ammoniakstripping?

Stripping-scrubbing, ammoniakstripping, mestkraker, stikstofkraker, ... Al deze termen omschrijven eenzelfde principe: de techniek die ammoniumzouten (ammoniumsulfaat of ammoniumnitraat) produceert uit de dunne fractie van mest of digestaat.
Wat is membraanfiltratie?

Membraanfiltratie is de techniek waarbij de dunne fractie van mest of digestaat verder wordt bewerkt tot een loosbaar water (permeaat) en een nutriëntenrijke stroom (mineralenconcentraat).

Specialisatiecursus

Door de basiscursus ken je de technieken. Is je interesse hierdoor gewekt en wil je er mee verder? Op de volgende infopagina's maken we je wegwijs waarop je moet letten alvorens te investeren qua praktische toepassing, rendabiliteit en wetgeving.

Pocketvergisting

Waar moet ik op letten bij het uitbaten van een pocketvergister?

Pocketvergisting heeft meerdere voordelen, maar om deze maximaal te benutten moet je rekening houden met meerdere factoren. Wij sommen ze voor jou op.
Rendabiliteit van en steunmaatregelen voor pocketvergisting

Of een pocketvergister rendabel is voor jouw bedrijf hangt van verschillende aspecten af. Subsidies zijn daar een belangrijke van. Vraag ze zeker tijdig aan.
Welke wetgeving komt kijken bij pocketvergisting?

Er is verschillende wetgeving van toepassing bij het uitbaten van een kleinschalige vergistingsinstallatie.
Welke alternatieve reststromen kan ik vergisten?

Melkveemest is het beste ingeburgerd, maar kunnen er ook nog andere mest- of reststromen vergist worden?

Nabewerking door middel van nutriëntenrecuperatie

Wat is de ervaring met het gebruik van herwonnen meststoffen in het veld?

Inagro heeft via veldproeven heel wat ervaring met het gebruik van herwonnen meststoffen. Hun agronomisch potentieel werd reeds meerdere malen positief ervaren!
Herwonnen meststoffen als kunstmestvervanger?

Er is een gans gamma aan herwonnen meststoffen afkomstig van verschillende oorsprong. Hierop zijn ook verschillende regels van toepassing.
Rendabiliteit van nabewerkingstechnieken

Of een nabewerkingstechniek rendabel is voor jouw bedrijf hangt van verschillende aspecten af. Je leest die hier.

Tips en tricks poster

De handigste, praktische tips voor de uitbating van een pocketvergister en het gebruik van ammoniumzouten en mineralenconcentraat werden samengevat in een handige poster!

Bekijk hier de poster!

Economische aspect

Wanneer worden dergelijke investeringen rendabel? Dat is afhankelijk van diverse factoren.

Bij pocketvergisting is het aandeel zelfconsumptie een cruciale parameter. Hoe meer energie je gelijktijdig gebruikt, hoe beter. Want de elektriciteitskost is een pak hoger dan de injectievergoeding. Tijdelijke gas- of elektriciteitsopslag kan daarbij helpen. Ook zonnepanelen hebben een impact, want dan wordt een deel van de energievraag al ingevuld.
Een tweede belangrijke parameter is het geïnstalleerd elektrisch vermogen (kWe) of de installatiegrootte waarvoor je kiest. Dit zal grotendeels afhangen van het aantal dieren en dus ook de hoeveelheid mest die je kan vergisten, samen met het biogaspotentieel van die mest (en dus de versheid). Die installatiegrootte heeft immers een invloed op het type steun.

Hoewel nabewerkingstechnieken ook positief kunnen zijn voor mestverwerkingsbedrijven, focussen we hier op gewone landbouwbedrijven. Daarbij zijn de keuze van de techniek, de mestverwerkingskost, de kunstmestprijs, de meststofafzetprijs en de beschikbare hoeveelheid bemestingsoppervlakte van invloed op de rendabiliteit. En de mogelijke goedkeuring van de RENURE-wetgeving heeft natuurlijk ook een potentieel positief effect.

Lees het volledige rapport hier na

Vergunningen

Op vlak van vergunningen is het landschap momenteel nog zeer onduidelijk:

Pocketvergisters zijn interessant als je een PAS-vloer hebt. Door verdere reductiedoelstellingen zullen er meer zo’n vloeren komen en wordt vergisting dus een optie.

Maar de onzekerheid rond stikstofregels blijft ons vandaag nog parten spelen. Meer rechtzekerheid zou in die zin kunnen zorgen voor een pak meer investeringen in Vlaanderen.

Het WeComV concludeerde in 2023 dat de toepassing van pocketvergisting op een rundveestal niet leidt tot een significante netto-toename in ammoniakemissie ten opzichte van een rundveestal zonder pocketvergisting. Toch blijft het vergunningstraject niet evident. Door een gebrek aan Vlaamse metingen is de totale ammoniakemissie van een melkveestal met dagelijkse mestverwijdering én een pocketvergister momenteel niet gekend. Aan de hand van een metastudie probeerde Boerenbond daar toch antwoorden op te zoeken. Maar dat is niet evident: elke boerderij is een eigen, gesloten systeem met diverse in- en outflows. Bovendien kunnen emissies in een bepaalde fase van het proces een invloed hebben op die in een latere fase.

Een volledig overzicht van de belangrijkste emissiebronnen (van ammoniak en methaan) bij bedrijven met pocketvergister, ontdek je in de metastudie.

Neem hier de metastudie door