Wat is pocketvergisting?

Vergisting is een biologisch proces waarbij micro-organismen in een zuurstofvrije omgeving biomassa omzetten in gas en een vloeibaar restproduct, het zogenaamde digestaat. Door het vergistingsproces in een biogasinstallatie te controleren en te optimaliseren, kan de biogasopbrengst verhoogd worden.

Bij kleinschalige vergisting of pocketvergisting vergist je bedrijfseigen biomassastromen (bv. mest) om op jouw landbouwbedrijf hernieuwbare energie te produceren. Hieronder valt een biogasinstallatie met een geïnstalleerd vermogen tot en met 200 kWe.

Zoals hieronder schematisch wordt weergegeven, halen micro-organismen in de reactor biogas uit de mest of andere inputstromen.

Dit biogas kan vervolgens naar een warmte-krachtkoppeling (WKK) gaan, waar het methaan uit het biogas wordt verbrand om zo hernieuwbare energie onder de vorm van warmte en elektriciteit te produceren voor gebruik op jouw eigen landbouwbedrijf. Eventuele andere valorisatiemogelijkheden van het biogas zijn ook mogelijk, maar worden op de dag van vandaag nog minder op landbouwschaal toegepast.

De vergiste biomassa, het digestaat, kan gebruikt worden als meststof. De hoeveelheid digestaat vermindert gemiddeld met 5 tot 10% ten opzichte van de hoeveelheid mest die in de vergister gaat.

Temperatuur

Het is belangrijk om de temperatuur van een biogasinstallatie op te volgen en bij te sturen waar nodig, omdat de aanwezige micro-organismen een optimaal temperatuursgebied hebben. Hierbij zijn er twee opties beschikbaar in de praktijk, elk met hun voor- en nadelen:

• Mesofiele vergisting (38-42°C): is een robuust proces met een lagere energiebehoefte en minder gevoelig voor toxiciteit. Het proces verloopt trager dan bij thermofiele vergisting.
• Thermofiele vergisting (50-65°C): verloopt sneller, maar heeft een hogere energiebehoefte en is gevoeliger. Mogelijks zijn er iets hogere biogasopbrengsten dan bij mesofiele vergisting.

Natte versus droge vergisting

Het onderscheid tussen natte en droge vergisting wordt niet gemaakt op basis van de aanwezigheid van vloeistof, maar is afhankelijk van de gebruikte inputstromen. Naargelang het drogestofgehalte (DS) dat aan de biogasinstallatie wordt gevoed, wordt er een onderscheid gemaakt in natte (DS < 20%) en droge (DS > 20%) processen. Als er meerdere biomassastromen worden gevoed, moet er worden gekeken naar het drogestofgehalte van het mengsel en dus niet naar dat van de afzonderlijke biomassastromen.

Natte en droge processen steunen op dezelfde principes, maar eisen andere voorbehandelingen, reactorconstructies en nabehandelingen. Droge vergisting wordt voornamelijk toegepast bij GFT-vergisters. De meest toegepaste techniek in de landbouw is natte vergisting, waarbij het inputmateriaal en digestaat verpompbaar blijven. Voor dit proces wordt hoofdzakelijk een reactortank met constante menging (CSTR: continuous stirred tank reactor) gebruikt.