Jonge mais in veld bij valavond

Carbon Farming

De hoeveelheid koolstof in de atmosfeer neemt met 4,3 miljard ton per jaar toe. De hele wereld is op zoek naar nieuwe manieren om koolstof te binden - en zo klimaatopwarming tegen te gaan. Meer koolstof in de bodem kan de toename van CO2 in de atmosfeer helpen afnemen. Samen met vijf internationale partners van het Carbon Farming-project zetten Inagro en Boerenbond de afgelopen jaren sterk in op carbon farming of koolstofbewuste landbouw. In 2021 bereikten we ongetwijfeld het hoogtepunt van onze samenwerking.

Carbon farming in de praktijk

In de aanpak van de opwarming van de aarde lag de focus tot nu toe voornamelijk op de bescherming en het herstel van wouden en bossen. Maar extra aandacht voor mogelijkheden in de landbouwsector kan haar nut bewijzen. Een jaarlijkse stijging van de hoeveelheid koolstof in de bodem met 0,4% kan de toename van CO2 in de atmosfeer een halt toeroepen. Dat levert een belangrijke bijdrage aan broeikasgaseffect en klimaatverandering. Meer koolstof in de bodem is ook goed voor de landbouwer. Het levert een betere bodemvruchtbaarheid, weerbare gewassen, meer biodiversiteit, minder erosie, een verhoogd waterhoudend vermogen en een betere opname van nutriënten door de plant op. Door koolstof op te slaan in de bodem kan de landbouwsector zich ook beter wapenen tegen extreme weersomstandigheden en de impact van klimaatwijzigingen.

Succesvolle toepassing van de technieken

Om carbon farming actief te benutten voor CO2-compensatie is de succesvolle toepassing van de technieken een van de vereisten. "Naast opbouw van extra koolstof in de bodem bestaan er ook technieken die de natuurlijke afbraak van koolstof afremmen", verduidelijkt Evelien Lambrecht van Inagro. Samen met de projectpartners schreef ze een handleiding voor landbouwers om koolstofopslag toe te passen in de praktijk. De Vlaamse partners werkten de handleiding verder uit met specifieke regionale accenten en de best toepasbare technieken voor Vlaanderen in kaart. Voor elke techniek is een praktische fiche beschikbaar met extra informatie over het potentieel, tips bij de toepassing en de financiële gevolgen.

Carbon Farming

Verdienmodel voor eerlijke beloning?

Steeds meer (internationale) ondernemingen willen hun CO2-uitstoot compenseren. Dat doen ze vaak via technische oplossingen ver van huis, zoals de aanplant van bomen in ontwikkelingslanden. Maar het kan ook lokaal, bijvoorbeeld via de land- en tuinbouwsector. Met de voordelen in handen lijkt de tijd rijp om samenwerkingen op te zetten. "Maar koolstoflandbouw is een werk van lange adem en vergt investeringen voor de landbouwer, zowel bij opstart als bij onderhoud. Een tegemoetkoming voor zijn inzet en participatie aan klimaatmitigatie kan een motivatie zijn om in een verdienmodel te stappen", stelt Evelien Lambrecht. Welke beloning landbouwers kunnen krijgen voor hun regeneratieve landbouwpraktijken kwam ook aan bod in het project Carbon Farming.

Carbonfarming

Beernemse landbouwers aan de slag

Pilootprojecten maken het denkwerk in het Carbon Farming-project concreet. Zo vatte Gemeente Beernem in 2020 een proefproject aan om de CO2-uitstoot van het gemeentelijke wagenpark te compenseren via koolstofopslag in de bodem op gemeentelijke landbouwgrond én bij landbouwers. Inagro en Boerennatuur Vlaanderen begeleiden de samenwerking. Inagro adviseert de landbouwers over de meest geschikte koolstoflandbouwtechniek(en) en begeleidt de toepassing ervan. Daarnaast brengt het onderzoekscentrum betrokken landbouwers samen voor kennisdeling en informeert het geïnteresseerde landbouwers.

Is Europa klaar voor wetgevend kader rond koolstoflandbouw?

“Thank you for paving the way”, stelde Frans Timmermans, uitvoerend vicevoorzitter voor de Europese Green Deal. Eind november 2021 kreeg hij een beleidsbrief overhandigd van de projectpartners van het Europese project Carbon Farming. Samen met de andere commissarissen van de Europese Commissie maakt hij werk van de klimaatdoelstellingen. Hun Green Deal stelt dat de uitstoot van broeikasgassen met minstens 55% moet dalen vóór 2030 om tegen 2050 klimaatneutraal te zijn. Landbouwers kunnen koolstof vastleggen in de bodem en hebben zo de perfecte positie om een positieve impact te hebben op de klimaatuitdagingen en de klimaatdoelstellingen. Maar is Europa wel klaar voor een wetgevend kader rond koolstoflandbouw? Daarover gingen de projectpartners in december in gesprek met landbouwers, beleidsmakers, kennisinstituten en andere stakeholders.

  • Vorige pagina

    << Van voldoende water tot slimme (irrigatie)technieken

  • Volgende pagina

    Duurzaam bemesten >>

  • Terug naar overzicht

    Hoofdstuk Bodem en water