Is hennep telen voor textieltoepassingen rendabel?
De afgelopen jaren verzamelden we binnen het VLAIO LA-project Hemp4Textiles de productiekosten en bruto-opbrengsten van de teelt van hennep voor textiel om op die manier een saldo te berekenen. Ook maakten we de vergelijking met enkele andere akkerbouwteelten. In onderstaande figuur geven we nog een overzicht van de grondstoffen die verkregen kunnen worden uit een hennepplant. Voor hennep voor textiel gaat dit over lange vezel, korte vezel en scheven. Tijdens het zwingelen zal er ook een fractie stof verkregen worden. De gemiddelde stro-opbrengst is zo'n 6 ton/ha, maar daar stellen we doorheen de jaren ook fluctuaties vast. Hogere en lagere stro-opbrengsten zijn dus mogelijk.
Bruto-opbrengst
De bruto-opbrengsten zijn gebaseerd op de verkoop van lange vezel, korte vezel en scheven. De figuur hieronder geeft bruto-opbrengsten weer, met en zonder subsidies, voor een lage (3,5 ton/ha), gemiddelde (6 ton/ha) en hoge (9 ton/ha) stro-opbrengst, met vast aandeel aan lange vezel (15%), korte vezel (22%) en scheven (50%) en een bepaalde prijs voor deze drie fracties (resp. 3 €/kg, 0,55 €/kg en 0,2 €/kg).
Productiekost
De verzamelde cijfers zijn afkomstig van praktijkproeven op Inagro en HoGent en van proefpercelen bij landbouwers. Ook de literatuur werd geraadpleegd. De gegevens zijn gebaseerd op een zaaidichtheid van 500 zaden per m² (80 kg/ha); rassen USO31, Santhica 70 en Santhica 27; en een stikstofbemesting van 75 kg/ha. De productiekosten afland zijn de totale kosten voor de aankoop van het zaaizaad, onkruidbestrijding, bemesting en oogsten. Hieruit valt af te leiden dat hennep, vlas, korrelmaïs en wintertarwe een lagere productiekost hebben dan aardappelen. Voor hennep voor textiel is er, in tegenstelling tot de andere teelten, wel nog een grote kost verbonden aan naoogst (keren, in balen persen) en zwingelen om uiteindelijk te komen tot de vermarkting van hoofdproduct (lange vezel) en nevenstromen (korte vezel, scheven).
De totale kosten van veld naar vezel komen uit op gemiddeld 4455 €/ha voor een stro-opbrengst van 6 ton/ha. Het diagram hiernaast toont welk aandeel de kostenposten hebben in het totale kostenplaatje. Oogst- en zwingelkosten hebben een aanzienlijk aandeel in deze berekeningen.
Saldo-berekening
- De prijzen van de lange vezel volgen onverbiddelijk de wet van vraag en aanbod. Voor vlas was er in 2022 bijvoorbeeld geen aanbod waardoor de prijs voor lange vlasvezel rond de 8 à 9 euro/ kg was, maar zo gauw er een minimaal overaanbod komt, zakt de prijs naar 1,5 euro/kg. Voor gewassen als tarwe is de variatie tussen een goed en een slecht jaar ongeveer 15%. Bij vlas gaat dit van -70% naar +100%. Die fluctuatie weerspiegelt zich dan ook in de prijzen. De laatste 10 jaar zijn de prijzen ook gestegen doordat de textielindustrie meer wil werken met natuurlijke vezels en de vraag dus stijgt.
- Prijzen voor vezels en scheven van hennep fluctueren mee. Voor lange vezel werden tijdens de projectjaren prijzen tussen de 3 en 7,50 € /kg genoteerd, voor korte vezels tussen de 0,55 en 1,30 €/kg en voor de scheven tussen de 0,17 en 0,23 €/kg. Deze spreiding heeft een grote invloed op de saldoberekening. De figuur hieronder is een saldoberekening voor een aantal scenario's op basis van stro-opbrengst, lange vezel (LV) percentage en de prijs voor de lange vezel (LV).
Vergelijking met andere teelten
In vergelijking met andere teelten (hennep voor de bouw, korrelmaïs, vlas, wintertarwe en aardappel (Fontane)) ligt de productiekost van hennep voor textiel hoog. Dit wordt verklaard door de hoge oogst- en zwingelkosten. De kosten op het veld vallen voor hennep mee doordat de teelt weinig input vraagt (geen gewasbescherming, lage bemestingsnoden, geen irrigatie). Aardappel heeft ook een hoge productiekost, maar de opbrengst is, in tegenstelling tot hennep, stabieler en hoger.
Uit deze analyse besluiten we dat de toekomst en stabiliteit van de lange vezelprijzen zal uitmaken hoe rendabel hennep wordt op langere termijn. Er zit zeker potentieel in!
Wens je meer info?
