Hoe oogst je industriële hennep?
Om hennep te oogsten zijn afhankelijk van het productiedoel verschillende machines nodig. Meestal zijn dat aangepaste oogstmachines. De uitdagingen hierbij zijn de lengte van de hennep en de sterkte van de vezel. Soms worden ook gangbare machines gebruikt, op voorwaarde dat ze goed afgesteld worden. In Europa zijn er verschillende types oogstmachines ontwikkeld en beschikbaar. Hieronder bespreken we slechts een selectie van de bestaande oogstmachines.
1. Oogstmachine voor enkel het zaad
Wanneer je enkel het zaad wil oogsten van de industriële hennep en geen interesse hebt in het stro, dan is het gekozen ras normaal een kort gewas. Dat kan je - mits enkele aanpassingen - met een klassieke maaidorser oogsten. Het stro wordt ook mee door de machine getrokken.
2. Oogstmachine voor stro en zaad
Als je zowel het stro als het zaad van hennep wil oogsten, kan dit in één of twee werkgangen.
Twee werkgangen
Wanneer de oogst in twee werkgangen plaatsvindt, gebruik je een klassieke maaidorser voor de zaadoogst. Dan is het maaibord zo hoog mogelijk ingesteld. Zo vermijd je dat er te veel plantenmateriaal wordt binnengetrokken. Een tweede werkgang met een andere oogstmachine is dan noodzakelijk om het stro te oogsten. Deze machine komt aan bod onder de rubriek ‘oogstmachine voor enkel het stro’.
Eén werkgang
Om stro en zaad in één werkgang te oogsten, bestaan er verschillende types machines.
Type Bafa gmbH
Bafa GmbH ontwikkelde een machine met grote zonnen die de volledige plant binnentrekt. In de machine worden de vezels en het zaad gescheiden. Het stro wordt op een lengte van 50 cm gesneden en vervolgens in zwad op het veld gelegd. De machine wordt gebruikt op velden in Duitsland en Frankrijk. Het is dus in theorie een optie om ze ook onderweg in België te laten stoppen, maar het areaal moet dan groot genoeg zijn om de kost te verantwoorden.
Type Hempflax
HempFlax is een Nederlands hennepverwerkend bedrijf. Ze ontwikkelen en verbouwen zelf oogstmachines voor hennep. Ze bouwden onder andere de maaidorser die je ziet op onderstaand figuur. Het is een hakselaar en een dorser in één machine. Aan de hefmast zit de maaibalk bevestigd om zo de bovenste delen van de hennepplant te oogsten. De onderste twee tot drie meter wordt tot stukken van 60 cm versneden via een kemperbek en een door HempFlax gepatenteerde snijkooi om dan het hennepstro voor verdere verwerking te gebruiken. Het stro komt in zwad op het land terecht. Deze oogstmachine is beschikbaar in het noorden van Nederland.
3. Oogstmachine voor enkel het stro
Om stro te oogsten voor technische toepassingen gebruik je een aangepaste maïshakselaar met kemperbek en grote zonnen. De messen in de messentrommel zijn aangepast om de stengel in stukken van 40 tot 50 cm te snijden. Het stro wordt tussen de wielen van de hakselaar in zwad gelegd. Er is per hectare een halfuur nodig om het stro te oogsten. De machine was beschikbaar tot 2016, maar is toen uitgebrand. Tot nu toe werd er geen nieuwe gelijkaardige machine gebouwd in België.
4. Oogstmachine voor stro voor textieltoepassingen
De lange vezels in hennep worden gebruikt om garens te spinnen en textielweefsels te weven. De vlasverwerkingslijnen die aanwezig zijn in België, Nederland en Frankrijk kunnen ook hennep verwerken en zo de lange vezels uit de stengels halen. Om dit mogelijk te maken zijn wel twee vereisten noodzakelijk: de hennep moet parallel op de grond worden gelegd en de hennepstengels moeten in stukken van 1 meter worden gesneden.
Om dit mogelijk te maken is een nieuwe oogsttechniek noodzakelijk. Momenteel zijn twee oogstmachines op de markt die hennep zoals vlas kunnen oogsten. Enerzijds is dit de tractorgedragen oogstmachine ontwikkeld door Cretes/Union. Anderzijds ontwikkelde het bedrijf Hyler in samenwerking met ‘Bosch Rexroth’ eveneens een oogstmachine voor hennep voor textieltoepassingen.
5. Oogstmachine voor het stro voor veevoer
Hennep kan ook geteeld worden als ruwvoer voor melkvee. Het stro wordt met een klassieke maïshakselaar versnipperd in stukken van vier tot vijf cm. Deze kleine stukjes hennep worden gebruikt om de pens te prikkelen. Het is belangrijk dat de hakselaar zo weinig mogelijk zonnen (zes of maximaal acht) heeft en dat de messen geslepen zijn. Als je er gras of maïs fijn mee wil hakken, zet je de hakselaar best op de grofste stand.