Wat gebeurt er met het stro en het zaad van hennep na de oogst?
Vooraleer je eindproducten maakt van het stro en het zaad van industriële hennep, vindt nog een verwerkende stap plaats. De uitdagingen bij de verwerkende stap zijn de beschikbaarheid van de vereiste machines, de oriëntatie en vochtigheidsgraad van het stro en het oliegehalte van het zaad.
Verwerking van het stro
De pectines, die de vezels en scheven bij elkaar houden, zijn na het rotingsproces afgebroken. Toch zijn de vezels en scheven dan nog niet fysiek gescheiden. Dat gebeurt tijdens de primaire verwerking van het stro, wat een mechanische behandeling vereist. De rotingsgraad beïnvloedt het gemak waarmee vezels en scheven van elkaar gescheiden worden en dus ook de toepassingsmogelijkheden.
Verwerking van stro voor technische toepassingen
Wanneer hennep voor technische toepassingen geoogst wordt (Voor meer info over het oogsten, klik op de link onderaan), komt het stro kriskras door elkaar in zwad op het veld terecht. Dit heeft een invloed op de verwerkingsmogelijkheden. Hoewel uit vlas en hennep dezelfde grondstoffen (lange vezel, korte vezel, scheven en stof) gewonnen worden, gebeurt de verwerking niet op dezelfde lijnen. Om hennep te verwerken voor technische toepassingen, is een speciale verwerkingslijn noodzakelijk. De stappen zijn echter dezelfde als bij vlasverwerking:
- Openen van de baal.
- Brakelen, het breken van de houtachtige kern.
- Zwingelen, het verwijderen van de scheven.
Op het einde van dit proces heb je een totaalvezel (een mix van lange en korte vezels), scheven en stof.
Verwerking van stro voor textieltoepassingen
Wanneer hennep geteeld wordt voor textieltoepassingen, dan moet je na de oogst een strolengte van maximaal één meter hebben. De stengels liggen hierbij parallel op het veld. Als dat het geval is, kunnen - mits minimale aanpassingen - verwerkingslijnen voor vlas gebruikt worden. De verwerkingsstappen zijn eveneens brakelen en zwingelen, zoals hierboven beschreven. De eindproducten zijn de lange vezel, de korte vezel, de scheven en het stof.
Verwerking van het zaad
Hennepzaad oogsten door een maaidorser levert een mengsel op van rijp zaad, onrijp zaad, kaf en ander plantmateriaal. Hoe meer groen materiaal mee geoogst wordt, hoe hoger de kans op oververhitting van het geoogste materiaal. Voor het drogen kan starten, is een reiniging van het zaad noodzakelijk om onder andere de onrijpe zaden te verwijderen.
De vochtigheidsgraad van het zaad is bij het oogsten normaal boven de 20%. Dit moet zo snel mogelijk onder de 11% zakken. Als het hennepzaad te warm of te vochtig bewaard wordt, ontstaat er een te hoog gehalte aan ongewenste oxidatieproducten en vrije vetzuren in het zaad. Dat leidt tot ranzige olie. Bij voorkeur start het drogen van het zaad al een paar uur na de oogst. Als dit niet mogelijk is, is het belangrijk om het zaad onmiddellijk na het oogsten af te koelen door ventilatie. Als je warme lucht gebruikt tijdens het drogen, mag die zeker niet warmer zijn dan 40°C, liefst lager.