Circulaire glastuinbouw

De productie van groenten vraagt om een aanzienlijke hoeveelheid kwalitatief water. Dit water wordt verdampt door de plant en vastgelegd in de plantencellen. In Agrotopia bevinden zich uitsluitend hydrosystemen waarbij recirculatie van drainwater mogelijk is. Door het drainwater te hergebruiken wordt de waterproductiviteit van de teelten sterk verhoogd. Maar wat als meer water nodig is dan er gecapteerd kan worden op het glasdek of gestockeerd in de bassins, zoals in lange droge periodes? In Agrotopia wordt onderzoek verricht naar de bruikbaarheid van voorheen onbenutte interne waterstromen zoals condenswater of spoelwater van filter, en van externe waterbronnen zoals restwater uit industrie. Hiervoor werden extra opslagtanks en leidingen geïnstalleerd. Om de kwaliteit van het gietwater te borgen is een stelselmatige controle van het aanvangswater een vereiste en soms is het integreren van extra zuiveringsinstallaties aanbevolen. In Agrotopia worden wekelijks tientallen wateranalyses uitgevoerd en is in de technische ruimtes plaats voorzien voor extra filterinstallaties.

Planten vereisen een uitgebalanceerd recept van macro- en micronutriënten. Standaard worden hiervoor minerale meststoffen gebruikt, maar deze zijn duur en vragen best veel energie voor de productie. Verlies van nutriënten wordt in Agrotopia beperkt door de waterkringen te sluiten om zo de voedingselementen in het drainwater opnieuw in te kunnen zetten. Beloftevol onderzoek naar het gebruik van dierlijke meststoffen speelt in op het mestoverschot dat zich in Vlaanderen stelt. In Agrotopia zijn bevloeiingssystemen aangepast zodat voedingsrecepten (deels) ingevuld kunnen worden met organische meststoffen zoals kaliumconcentraten afkomstig van mestverwerkingsinstallaties. Ook zo probeert Agrotopia een voorbeeld te stellen voor de sector en het sluiten van kringlopen over bedrijven heen te bevorderen.

Het gebruik van plastieken touwen en clips bemoeilijken het verwerkingsproces van plantenresten. In Agrotopia worden teelttechnieken geoptimaliseerd zodat een zuiverdere reststroom wordt bekomen, bijvoorbeeld door het gebruik van bioafbreekbare componenten of door het herontwerpen van het teeltsysteem. Deze stroom hoeft het bedrijf dan niet meer als ‘afval’ te verlaten, maar kan mits de nodige processtappen leiden tot hoogwaardige producten voor de fytofarmaceutische industrie (nematiciden) of voor de bouwsector (vezelplaten voor interieur). Naast het teelttechnische aspect zet Agrotopia zich ook in voor het uittekenen van waardeketens en het opbouwen van een netwerk van potentiele afnemers. Zo zijn gesprekken lopende met karton-producenten met oog op integratie van plantenvezels. 

Tijdens de winter worden serres warmgestookt om de productie voldoende snel te kunnen doorzetten. Agrotopia neemt een trekkersrol op voor wat betreft het onderzoek naar duurzame energieoplossingen. Minder fossiel en meer hernieuwbaar is de richting die door Europa is uitgetekend. In Agrotopia huist een pilootopstelling waarbij restwarmte afkomstig van de Mirom verbrandingscentrale via een warmtenetwerk aangewend wordt voor de verwarming van de serreafdelingen. De valorisatie van restwarmte creëert waarde voor MIROM en laat Agrotopia toe te telen met lagere kosten en lagere milieu impact.