Technieken
Het perfecte klimaat
Teelt in serres heeft als voordeel dat telers het klimaat deels zelf kunnen regelen. Tegelijk is de ruimte boven de gewassen nodig om het juiste klimaat te creëren. Klimaat is een samenspel tussen temperatuur, licht en vocht, factoren waaraan in Agrotopia bijzonder veel aandacht wordt besteed. Het ideale klimaat bereiken, op de meest zuinige manier, is niet eenvoudig.
Het nieuwe telen
Op het vlak van klimaatbeheersing wordt in enkele serrecompartimenten het principe van ’Het Nieuwe Telen’ (HNT) toegepast, waarbij de regeling plaatsvindt op basis van de energie- en vochtbalans van de serre. HNT, een teeltwijze die het gewas centraal stelt en onnodig verbruik van fossiele brandstoffen vermijdt, wint aan belang in de glastuinbouwsector. Het laat de teler toe om verwarmingsenergie efficiënter te benutten. Door de luchtvochtigheid voldoende hoog te houden, blijven de huidmondjes in de bladeren open en neemt het gewas veel meer CO2 op, waardoor de plant sterker groeit.
Voor de toepassing van HNT zijn de teeltcompartimenten in Agrotopia uitgerust met dubbel schermdoek en ventilation jets. Dubbel schermdoek maakt het mogelijk om warmteverlies te vermijden, energie te besparen, te verduisteren en diffuus licht te creëren. Ventilation jets zorgen voor actieve uitwisseling van de vochtige binnenlucht met drogere buitenlucht. Ze verdelen de verse buitenlucht gelijkmatig over de serre.
Automatisatie
Ieder serrecompartiment is een unieke afdeling met eigen vereisten. Automatisatie is essentieel om de gewassen te gepasten tijde in hun noden te voorzien. Diverse processen verlopen in Agrotopia dan ook geautomatiseerd. Per compartiment stuurt een regelcomputer alle installaties aan. Elk compartiment heeft een aantal voorraadbakken voor één of meerdere voedingsoplossing(en). Een centraal opgestelde voedingscomputer maakt die oplossingen klaar. Een klimaatcomputer voorziet het gewas in ieder compartiment automatisch in zijn behoefte aan warmte, licht en luchtvochtigheid. Ook smartfarmingtechnologieën, zoals sensoren, kunnen daarbij helpen.
Circulair telen
Tuinbouw is stilaan op weg naar een circulaire sector. Het onderzoek in Agrotopia richt zich ook op het sluiten van kringlopen of circulair telen. Denk aan energie, water, nutriënten en afvalstromen.
-
Warmte
Voor warmte doen we een beroep op twee externe bronnen: de warmtekrachtkoppeling (WKK) van REO Veiling en het warmtenet van MIROM. Dat nabijgelegen afvalverwerkingsbedrijf biedt zijn restwarmte aan de stad aan via ondergrondse warmwaterleidingen. De vrijkomende warmte van de WKK van REO Veiling, die naast de loods staat, kunnen we deels gebruiken om de serre te verwarmen.
-
Water
Via recirculatie creëren we een gesloten waterbalans. De voedingsoplossing is regenwater uit de vijf grote cilinders waarop de gevelserre rust. Samen met andere putten kunnen de cilinders tot 2,2 miljoen liter regenwater van onze daken bufferen. Aan dat water voegen we voedingsstoffen toe, stoffen die de plant ook in de bodem zou terugvinden. De planten krijgen precies wat ze nodig hebben, aangepast aan het gewas en de groei. Dankzij waterrecyclage komen er geen meststoffen in het grondwater terecht én besparen we water. Om de technieken weg te werken, liggen de waterleidingen onder de verhoogde vloer.
-
Licht
Licht is van groot belang voor de groei, de ontwikkeling en de vruchtzetting van gewassen. Met uitzondering van de gevelserre en de inkomhal is de volledige serre voorzien van diffuus glas. Dat glas breekt het zonlicht en verspreidt het licht beter door het gewas. Zo krijgen de onderste bladeren ook voldoende licht. Tegelijk is direct zonlicht niet voor ieder gewas wenselijk. Het diffuse glas beperkt dan ook de opwarming van de serre tijdens zeer zonnige dagen. Het glas kreeg ook een antireflectiecoating die de lichtreflectie verlaagt en de lichttransmissie verhoogt, wat zorgt voor een hogere teeltproductie.
Met kunstlicht kan de teler de groei van de planten in donkere maanden van het jaar stimuleren. Extra licht is ook een hulpmiddel om planten te laten bloeien op een ander tijdstip dan normaal. Inagro doet al langer onderzoek naar kunstlicht. Sinds de jaren ’80 zijn hogedruknatriumlampen ingeburgerd in de tuinbouw. De nieuwere ledlampen zijn efficiënter, geven weinig warmte af en kunnen daarom dichter bij de plant hangen. In Agrotopia doen we onderzoek doen naar het effect van lichtkleur, lichtrecepten en lichtintensiteit op het gewas.
Om tegemoet te komen aan bezorgdheden over hinder door lichtpollutie vanuit de dakserre is lichtwering geïnstalleerd. De gevels en de dakramen van belichte compartimenten zijn voorzien van lichtdichte schermen. In de gevelserre zijn geen lichtschermen voorzien om de etalagefunctie van Agrotopia in stand te houden.