Wroeten in de kennis van 10 jaar varkensacademie - Deel 2: biest
In 10 jaar Varkensacademie ging het vaak over biest. Biest is van cruciaal belang voor de prestaties van de biggen. In dit nieuwsbericht bespreken we de samenstelling en het belang van biest voor biggen. We staan ook stil bij de aandachtspunten.
Biest, de basis van een goed kraamstalmanagement
Biest onderscheidt zicht van normale melk door een hogere concentratie van:
- Energiebronnen: Biggen hebben na de geboorte een beperkte energiereserve en hebben biest nodig om hun lichaamstemperatuur op peil te houden.
- Darmontwikkelingsfactoren: Biest stimuleert de ontwikkeling van een gezonde darmflora en darmfunctie, wat belangrijk is voor de vertering van voedsel.
- Antistoffen: Beschermt de biggen tegen infecties in de eerste levensweken.
Hoe meer biest een big drinkt, hoe beter. Men streeft naar biggen die 260 gram biest per kg lichaamsgewicht opnemen binnen de eerste 24 uur (160 gram is het minimum). Ideaal is de biest van de eigen moeder.
Wist je dat er nog geen tepelvolgorde is tijdens de biestfase? Biggen gaan tijdens deze fase bij wel 7 verschillende spenen shoppen.
Severine Verstraete
Aandachtspunten biestopname
Onderzoek toont aan dat er grote variatie is in de hoeveelheid biest die zeugen produceren. De hoeveelheid biest is onafhankelijk van het aantal biggen. Om te zorgen dat alle biggen voldoende biest binnenkrijgen, zijn volgende aandachtspunten belangrijk:
- Beperk de variatie in geboortegewicht. Vitale, sterke biggen nemen meer biest op. Het optimale geboortegewicht is meer dan 1,2 kg.
- Vermijd zuurstofgebrek bij de biggen. Streef naar een normale tussenbigtijd van 15 à 30 minuten.
- Pas indien nodig geboortehulp toe op een correcte en hygiënische manier (+-8% opvoelen is normaal).
- Zet de biggen zo snel mogelijk na de geboorte aan de uier.
- Verleg de biggen pas na 24 uur.
- Papjes en melkvervangers zijn geen vervanging voor biest, maar kunnen een aanvulling zijn nadien.
- Zorg voor rust in de kraamstal.
- Euthanaseer biggen die het niet zullen halen (<700 gram).
- Een big die de weg kwijt is? Een big die koud aanvoelt warm je eerst op in het nest, een warme big leg je aan de uier.
- Controleer de bereikbaarheid van de uier.
- De zeug ad libitum voederen in de perinatale periode geeft betere resultaten.
- Wacht met handelingen uit te voeren tot na de biestopname.
- Pas alternerend zogen toe bij grote tomen:
- Wissel om de 3 tot 6 uur, enkel grote, goedgevulde biggen
- Let erop dat de afgezonderde biggen niet afkoelen of oververhitten
- Verleg alleen als het nodig is
- Meng zo weinig mogelijk de tomen
- Leg de uiers vol zodat elke tepel benut is
- Verleg enkel nadat de biggen biest opgenomen hebben (na 12 tot 24 uur)
- Leg de overtallige biggen bij zeugen met biggen van dezelfde leeftijd
- Maak indien nodig pleegzeugen
Het belang van biestvoorziening
Biest is van levensbelang voor pasgeboren biggen. Door een optimale biestvoorziening te garanderen, optimaliseer je de overlevingskansen, gezondheid en prestaties van je biggen.
Schrijf je in voor de zomereditie VarkensAcademie
Bron:
Varkensacademie 2014: Ruben Decaluwé: Belang en optimalisatie van biestmanagement in de praktijk.
Varkensacademie 2016: Kristien Vanbelleghem: Kraamstalmanagement, een succesverhaal? De eerste dagen zijn cruciaal!