Onderzoek naar gebruik van oppervlaktewater in komkommerteelt van start
Vorige week plantten we in Agrotopia de komkommerplanten voor een nieuwe proef rond het gebruik van alternatieve waterbronnen. In deze proef onderzoeken we de mogelijkheden om oppervlaktewater als irrigatiebron in te zetten. De resultaten kunnen inzichten bieden voor telers die hun watervoorziening willen optimaliseren, vooral in tijden van droogte.
Alternatieve waterbronnen inzetten om watertekort op te vullen
Het project OptiWAIE onderzoekt de mogelijkheden om alternatieve waterbronnen in te zetten als irrigatiebron voor serreteelten. Hierbij wordt gekeken naar zowel interne waterstromen op het bedrijf (bv. WKK condenswater) als externe bronnen buiten het bedrijf (bv. oppervlaktewater). Afgelopen zomer volgden we in Agrotopia het inmengen van gezuiverd proceswater in een tomatenteelt op, nu richten we ons op oppervlaktewaterbronnen.
Het doel is om telers tijdens droogteperiodes, wanneer opgevangen regenwater op het bedrijf onvoldoende is, toegang te geven tot andere waterbronnen. Belangrijke vragen daarbij zijn welke bronnen geschikt zijn voor de teelt, hoeveel van deze bron er maximaal mag worden ingemengd en welke aandachtspunten er zijn bij het gebruik. Al deze aspecten worden binnen het project grondig onderzocht.
Alternatieve waterbronnen onbekend bij teler?
In deze belichte winterteelt komkommer worden twee specifieke oppervlaktewaterbronnen ingezet. Water van twee waterspaarbekkens die al uitgerust zijn met een captatiepunt voor land- en tuinbouwers.
- Eén van de waterbronnen is een offline bekken, waarbij de waterloop naast het bekken ligt en het zich alleen vult bij hoge waterstand.
- Het tweede typewaterbron is een online bekken, waarbij de waterloop effectief door het bekken stroomt en zo voortdurend wordt aangevuld met oppervlaktewater.
Veel serretelers kennen de mogelijkheid om water op te pompen uit een rivier of kanaal, maar in de zomer kan dat vaak beperkt worden door lage waterstanden of de aanwezigheid van blauwalgen. Waterspaarbekkens kunnen op deze momenten een andere optie zijn om water op te pompen ondanks dat de bekkens ook soms leeg kunnen geraken of last hebben van blauwalgbloei. Sommige van deze bekkens worden gevoed door een rivier of beek, terwijl andere vooral dienen als wateropslag in gebieden die gevoelig zijn voor overstromingen. De waterkwaliteit en eigenschappen zullen dus sterk afhankelijk zijn van ligging en functie.
In de provincie West-Vlaanderen zijn veel van deze bekkens vrij beschikbaar voor landbouwers (sommige op aanvraag). Ze liggen verspreid in de provincie, waardoor de meeste tuinbouwbedrijven er één in de buurt hebben, zonder zich hiervan misschien bewust te zijn.
Potentieel van waterspaarbekkens
Het doel van de proef is te achterhalen of offline en online waterbekkens als waterbronnen geschikt zijn om de watervoorraden aan te vullen, vooral wanneer regenwater schaars is. Een groot voordeel van deze waterbronnen is dat ze vrij toegankelijk zijn voor telers, wat hun inzetbaarheid in droge periodes extra waardevol maakt.
Tijdens de proef wordt de volledige komkommerteelt geïrrigeerd met een mix van regenwater en oppervlaktewater. De opzet is om de helft van het irrigatievolume te vullen met regenwater, terwijl de andere helft bestaat uit het gebruik van deze alternatieve oppervlaktewaterbronnen. Hiermee onderzoeken we of de toepassing van deze bronnen invloed heeft op de plantgezondheid, de opbrengst en de kwaliteit van het geoogst product.
Daarnaast wordt er opgevolgd of er op lange termijn een ophoping van nutriënten of andere inhoudsstoffen in de planten of het irrigatiewater kan optreden. Dit is een belangrijk aspect, aangezien een overmaat aan bepaalde stoffen negatieve gevolgen kan hebben voor zowel de plantgezondheid als de uiteindelijke oogstkwaliteit.