Tips om zelf te experimenteren

Wil je graag een nieuw ras, een nieuw product of een andere strategie (bijvoorbeeld niet kerende grondbewerking, variabel planten,…) uittesten? Hier vind je tips om zelf te aan de slag te gaan. Ook Inagro kan jou hier mee helpen.

Alles valt of staat met het zoeken van een geschikt veld. Kleine opbrengstverschillen zijn niet makkelijk te detecteren. Vaak heeft de variatie binnen het veld een grotere invloed op de opbrengst dan de proef. Daarom is het best om herhalingen aan te leggen. Op een klein veld met een heel onregelmatige vorm zal het moeilijk zijn om een goed proefplan met herhalingen te maken. 

Heb je een veld in gedachten voor de proef? Check dan zeker eerst even de satellietbeelden van dit veld.

• Op het gratis platform watchitgrow kan een nieuw veld aanmaken door het aan te klikken op de kaart. Vervolgens kan je bij 'perceelsgegevens' opbrengstpotentieelkaarten van de voorbije jaren bekijken. Doe dit wanneer je tijd hebt, want je moet een account aanmaken en het duurt even voor deze kaarten geladen zijn bij het toevoegen van een nieuw veld.
• Wil je geen account aanmaken? Dan zijn er ook andere opties, zoals terrascope. Kies hier bij 'lagen' voor NDVI of FAPAR, dit zijn groenheidskaarten. Je kan er allerlei data van verschillende jaren bekijken.

Is er één kant van het veld die beter is dan de andere kant? Het effect op de proef kan minimaal zijn als je proef dwars op deze variatie ligt.

Wat wil je precies vergelijken? Als je bijvoorbeeld een nieuwe meststof wil uittesten, vergelijk je die best met de meststof die je normaal zou gebruiken.

'Bezint eer je begint'

• Hou het simpel, begin niet meteen 5 verschillende producten uit te testen.
• Hou alle andere variabelen constant over je proef: gebruik bijvoorbeeld geen verschillende rassen in een bemestingsproef.
• Om herhalingen te kunnen aanleggen, werk je best met lange afwisselende stroken. Hou rekening met je werkbreedtes en eventuele overlap.
• Hoe ga je de resultaten van je proef meten? Wil je bijvoorbeeld satellietbeelden gebruiken? Dan zorg je best dat je stroken minstens 30-40 meter breed zijn. Heb je automatische opbrengstmeting, zorg dan dat er 2 breedtes van de oogstmachine in de strook passen.

Variabele toepassingen kan je op een gelijkaardige manier testen. Je kan vragen aan de maker van de taakkaart om er stroken in toe te voegen waar de standaard plantafstand/bemesting wordt aangehouden. 

Het kan handig zijn om de stroken te markeren in het veld. Gebruik hiervoor bijvoorbeeld een vlaggetje. Je kan eventueel de gps-coördinaten van elke strook opmeten en/of de as-applied kaarten bijhouden. Zie je gedurende het groeiseizoen verschillen tussen de stroken? Neem foto's van eventuele visuele verschillen in het veld.

Er zijn verschillende mogelijkheden om resultaten te verzamelen van je experiment:

• Automatische opbrengstmetingen
  Zorg ervoor dat er bij de oogst (van tarwe of aardappelen) geen overlap gemaakt wordt tussen de stroken en dat er altijd een volledige breedte geoogst wordt. Wordt dit uitgevoerd door een loonwerker? Vraag of je de ruwe bestanden kan krijgen (shapefile). 
• Manuele opbrengstmetingen
  Je kan op bepaalde plaatsen een kleine manuele opbrengstmeting doen. Om dit goed te doen kost dit tijd. 
  Met een weegbrug kan je ook de opbrengst per strook bepalen, maar door het beperkt aantal herhalingen en de veldvariatie kan dit een vertekend beeld geven. 
• Satellietbeelden
  Je kan de gemiddelde groenheid van elke strook vergelijken. Let op: een hogere groenheidsindex zal niet altijd overeenkomen met een hogere opbrengst. 
• Staalnames
  Bijvoorbeeld gewasstalen of bodemstalen, een nitraatresidu kan bijvoorbeeld interessant zijn voor een bemestingsproef.
• Dronebeelden
  Vanuit de lucht zijn verschillen vaak beter zichtbaar. Als je zelf een drone hebt, kan je deze gebruiken. Eventueel kan je ook een dronepiloot inhuren. In het project Inno-Veg schreven we een protocol dat kan helpen bij het verzamelen van dronedata. 

Hou er rekening mee dat het resultaat in een volgend seizoen anders kan zijn. Een ras dat dit jaar goed scoort, kan volgend jaar een ander resultaat geven door verschillende factoren: weersomstandigheden, een hogere ziektedruk,...

Sommige strategieën vergen tijd. Een strategie die bijvoorbeeld een positieve invloed zou hebben op het bodemleven zal in het eerste jaar nog geen groot positief effect hebben, potentieel eerder een negatief effect.

Er is ook de mogelijkheid dat de opbrengst lager is, maar je toch een financiële winst hebt door besparing van middelen, plantgoed...