Waterkwaliteit fyto West-Vlaanderen: update juni '23

In deze maandelijkse nieuwsbrief willen we de meetresultaten snel delen om beter inzicht te geven in de gevolgen van de acties op het terrein. Daarvoor werken we samen met De Watergroep en de VMM om de analyses van hun staalnames te delen. Het resultaat van deze metingen wordt weergegeven in een interactieve kaart. 

Meer info over hoe je de kaart leest en hoe je de meetresultaten moet lezen vind je bij onderstaande extra toelichting.

Gemeten actieve stoffen mei 2023

• Voor dimethenamid zijn de meetresultaten algemeen hoopvol. Er zijn wel wat licht stijgende waardes maar op de meeste plaatsen blijft de gemeten waarde onder de drempelwaarde. Enkel in Oostnieuwkerke is een zeer hoge waarde gemeten waarmee de toetsingswaarde drinkwaarde met 11 keer overschreden wordt. De ecologische norm ligt wel een stuk hoger waardoor hier geen overschrijding is. Dit gevolg van puntvervuiling brengt de drinkwaterproductie dus in het gedrang.
• Voor flufenacet is een gelijkaardig verhaal te brengen. Over het algemeen goede resultaten maar in de Poekebeek is één extreme overschrijding gemeten, wellicht het gevolg van morsen of verkeerd spoelen. Gezien de grote arealen mais die gespoten werden is dit resultaat ,afgezien van de ene meetwaarde, wel positief.
• Voor metobromuron is op diezelfde Poekebeek ook een overschrijding te melden. Deze herbicide wordt frequent gebruikt in aardappelen en de metingen volgen dus perfect het late teeltseizoen. Een meting van 5.38µg/L betekent een overschrijding van 29 keer de toetsingswaarde drinkwater. Dergelijke hoge overschrijdingen kunnen niet getolereerd worden want deze hebben een vernietigende impact op de waterkwaliteit en de beoordeling van middelen.
• Voor metamitron, gebruikt in bieten, meten we enkel in het Ijzerbekken overschrijdingen. Op de Ijzer zien we overschrijdingen maar die zijn mogelijk afkomstig uit Frankrijk of op het grensgebied. Veel problematischer is de enorme overschrijding op het vulpunt in de Hallebaststraat. Een meting van maar liefst 39µg/L of 213 keer de toetsingswaarde drinkwater kan een dramatische impact hebben op de drinkwatervoorraad in Dikkebusvijver enkele honderd meter verderop.  
• Metribuzin wordt op enkele plaatsen aan hoge waardes gemeten, waaronder opnieuw de Poekebeek. Maar ook op de Ijzer zien we stroomafwaarts stijgende waardes. Deze zijn dus afkomstig uit Vlaanderen. 
• Het is duidelijk dat er heel wat aardappelen geplant en gespoten zijn in mei want ook voor flutolanil zijn in het Ijzerbekken hoge waardes gemeten. Wegwaaien van het poeder tijdens het planten of onoordeelkundig afspuiten van de plantmachine zijn oorzaken van deze overschrijdingen.
• Clothianidin is reeds enkele jaren niet meer toegelaten maar toch zien we in mei een overschrijding op de Mandel. Een niet toegelaten toepassing van behandeld zaaizaad bieten is hier de oorzaak.
• Tot slot is ook S-metolachloor toegevoegd aan de lijst van mei omdat we verspreid over West-Vlaanderen wel wat stijgende waardes zien. Vooral op de Ijzer zijn verhoogde waardes tot boven toetsingswaarde drinkwater gemeten. Die vervuiling komt niet enkel uit Frankrijk want de concentratie stijgt verder stroomafwaarts. Behandelingen in de groenten en maispercelen zijn hier de oorzaak. 

Het is duidelijk te zien dat de droge meimaand geleid heeft tot heel wat meer veld- en spuitwerkzaamheden. De hoge overschrijdingen zijn afkomstig door puntvervuilingen aangezien het niet geregend heeft in mei. We blijven erop hameren dat het spoelen van het spuittoestel op het pas behandelde perceel dient te gebeuren en zeker niet thuis op het erf waar het spoelwater afspoelt naar het oppervlaktewater. Voorzie een spoelplaats met opvang als je niet op het veld kan spoelen. 

We meten elke maand de belangrijkste actieve stoffen en voor juli werden onderstaande stoffen geselecteerd. De meetresultaten zullen in de nieuwsbrief van eind juli verschijnen.