Uittesten van nieuwe bij-vriendelijke maatregelen in een landbouwcontext
Om de bijen in het landbouwlandschap te ondersteunen werden er in het project “Kruisbestuivers” een aantal natuurmaatregelen die eenvoudig inpasbaar zijn in de bedrijfsvoering uitgedacht en uitgetest in 2020 en 2021. In dit nieuwsartikel lichten we de derde maatregel toe: onderzaai van akkerbloemen in wintertarwe.
Tarwe wordt geteeld op een heel groot areaal, maar heeft op zichzelf weinig te bieden aan bloembezoekende insecten zoals bijen. Om daar verandering in te brengen, zouden er bloemen in de tarwe gezaaid kunnen worden, op voorwaarde dat de opbrengst er niet al te veel onder lijdt en er geen materiaal van de bloemplanten in de geoogste tarwe terechtkomt.
Bloemen zouden op de randen van tarwepercelen ingezaaid kunnen worden of zelfs in banen dwars door het perceel.
Dit zou bovendien een extra voordeel kunnen opleveren door de verspreiding van vliegende, natuurlijke vijanden tot diep in het perceel te faciliteren. Zo steun je meer op agro-ecologische principes in de teelt. Er zijn steeds meer gewasbeschermingsmiddelen die hun erkenning verliezen.
Korenbloemen produceren nectardruppels buiten de bloemen, die daardoor heel gemakkelijk toegankelijk zijn voor natuurlijke vijanden zoals zweefvliegen, gaasvliegen, lieveheersbeestjes, … Deze hebben namelijk, in tegenstelling tot bijvoorbeeld hommels, geen lange tong om de nectar uit diepe kroonbuizen te puren.
Bevindingen van onze verkennende proef
-
Seizoen van de inzaai
Het lijkt erop dat inzaai in het najaar betere resultaten oplevert dan inzaai in het voorjaar, zelfs ondanks een vorstperiode in het voorjaar. Deze vorstperiode was er voordat de voorjaarszaai plaatsvond.
De zeer natte omstandigheden, namelijk de zware regenval in de zomermaanden. Waarbij water boven op de bodem bleef staan tijdens het teeltseizoen, maken het echter moeilijk om conclusies te trekken.
-
Wijze van inzaaien
- In de rij bij de tarwe inzaaien: met een verlaagde zaaidichtheid van de tarwe, lijkt nog ietsje betere resultaten op te leveren dan nazaaien.
- Nazaai van de bloemenzaden in het najaar met een wiedeg, waarbij de tarwe aan volle zaaidichtheid per m² gezaaid wordt, maar met een dubbele rij-afstand. De nazaai van de bloemenzaden in het najaar gebeurde echter nóg later dan het mee-zaaien, wat ook een invloed gehad kan hebben: de plantjes zullen waarschijnlijk kwetsbaarder geweest zijn tijdens de vorstperiode.
Voor de volledige proefopstelling, kan je het volledige rapport ook lezen.
-
Zaaidichtheid van de tarwe
Het verlagen van de zaaidichtheid tarwe resulteerde in een lagere gemiddelde opbrengst, maar was niet significant verschillend van de andere zaaimethoden.
-
Invloed op de oogst
Door een gebrek aan bloemen die zaad vormden, kunnen er geen uitspraken gedaan worden over het al dan niet scheiden van bloemenzaden in de dorser tijdens de oogst.
-
Overzicht van de behandelingen en manieren van inzaaien
De verschillende behandelingen:
- toepassing herbiciden,
- geen toepassing herbiciden.
De vier manieren waarop de bloemen ingezaaid werden in de tarwe:
- mee in de rijen met de tarwe,
- nazaai met wiedeg in najaar,
- nazaai met wiedeg in voorjaar,
- geen zaai
Geen van bovenstaande behandelingen of manieren waarop de bloemen ingezaaid werden, hadden een significant effect op de oogst van de wintertarwe.
Gezien het moeilijke seizoen en de impact daarvan op de resultaten zullen we de proef in 2022 herhalen. Het proefperceel ligt deze keer aan op het Proefplatform agronatuur van Inagro.
Je kan ook op andere manieren eenvoudig actie ondernemen om insecten een handje te helpen. Door bijvoorbeeld bij elke maaibeurt een ander stukje van een perceel luzerne over te slaan.
Uit een eerdere studie over het gefaseerd maaien van luzerne bleek dat dit een veel kleinere impact had op de totale voederwaarde van de oogst op jaarbasis dan verwacht, terwijl er wel veel bestuivers aangetroffen werden. Daarover lees je meer in dit nieuwsbericht.
