Praktijkervaring: niet-kerende grondbewerking in de Polder
Gauthier Debaenst is een landbouwer uit Veurne. Samen met tien andere polderboeren neemt hij deel aan het project PolderOntploegd, waarin niet-kerende bewerkingen in de zware kleigrond worden onderzocht. In dit artikel schetsen we hoe Gauthier dit in de praktijk aanpakt op een demoperceel. In de nieuwsbrief zullen regelmatig updates verschijnen over de werkzaamheden op dit perceel.
Voor bepaalde gewassen ploegt Gauthier al twintig jaar niet meer. Bij bieten en tarwe past hij altijd niet-kerende grondbewerking toe en merkt hij geen verschillen in opbrengst, zelfs niet in de beginjaren. Hij zit dan ook in een unieke situatie: de percelen kocht hij van een landbouwer die nooit dieper dan 15 centimeter ploegde, waardoor hij geen last heeft van de negatieve effecten van een verdichte ploegzool. Toch wil Gauthier zijn ploeg niet definitief opgeven en vindt hij het soms nog nodig om te ploegen.
Geen verschil op het eerste zicht
Voor de winter begon Gauthier met ploegen voor zijn bieten, maar door aanhoudende regen moest hij halverwege stoppen. De ongeploegde helft bewerkte hij in het voorjaar enkel niet-kerend. Daarbij wil hij altijd nog eens diepgronden, maar ook dit lukte niet door de regen.
Op 4 september gingen we het veld bekijken. Op de foto hiernaast zie je links het geploegde deel en rechts het niet-kerende deel. Op het eerste zicht zijn er geen verschillen te zien!
Vergelijking van de opbrengst
Op beide helften van het perceel waren er plekken waar het water bleef staan tijdens de afgelopen extreem natte winter en het voorjaar. We trokken een paar bieten uit de grond en vergeleken ze.
- De eerste biet, links, komt uit het niet-kerende deel. We zagen dat deze bieten meer vertakte wortels hadden. Ook met de prikstok voelden we de ploegzool, die door de natte omstandigheden niet was doorbroken. Gauthier en wij weten hoe belangrijk het is om na vele jaren ploegen de ploegzool te breken wanneer je wilt overstappen op niet-kerende grondbewerking.
- De tweede biet komt uit het niet-kerende deel waar water bleef staan, met een duidelijk voelbare oppervlakkige verdichting.
- De derde biet is afkomstig van het geploegde deel, op een locatie met wateroverlast. Opnieuw voelden we duidelijk de oppervlakkige verdichting.
- De laatste biet komt uit het geploegde deel, zonder verdichting.
Meer bodemdraagkracht bij niet-kerende grondbewerking
In het geploegde deel zagen we duidelijk langgerekte gele strepen waar het water langer bleef staan. Gauthier merkte zelf op dat de werkzaamheden voor het klaarleggen de bodem hadden verdicht: de grond had minder draagkracht in vergelijking met het niet-kerende deel.
Als je goed kijkt naar de foto hiernaast, zie je gelige strepen op het geploegde deel. Dit is waar de tractor reed bij het klaarleggen in het voorjaar. Dit ondanks het feit dat Gauthier werkt met lage-druk banden van 1,5 bar. Op het niet-kerende deel zijn deze strepen niet zichtbaar. De strepen waren uiteraard duidelijker zichtbaar op het veld zelf dan op de foto.
Win-win-win
Gauthier koos voor niet-kerende grondbewerkingen omdat het tijd en benzine bespaart. In het voorjaar win je veel tijd: je spaart de tijd van de ploegbewerking uit en er zijn minder oneffenheden. Daarnaast heeft hij geen chauffeur nodig als er geploegd wordt. Hij merkt dat de opbrengst hetzelfde blijft! Gaandeweg merkt hij dat de draagkracht van de bodem ook verbetert.
Hij werkt op dit perceel ook met carbon farming, het syteem waarbij koolstof kredieten kunnen omgezet worden naar betalingswijze. Daarmee begon hij 3 jaar geleden. Gauthier heeft op dit perceel al een hoog koolstofgetal van 1.8!