“Meten is weten” geeft je meer inzicht in je bedrijfsvoering
Op de laatste editie van de Trefdag van de Varkensacademie, leerde Caroline Bonckaert ons hoe je meer inzicht kan krijgen in je eigen bedrijfsvoering en hoe je meer kan halen uit tal van gegevens die je hebt. Een eerste stap is meten, maar “meten is weten”: wat je nadien met deze gegevens doet, is nog veel belangrijker! Bespreek dus je resultaten met je bedrijfsdierenarts of een andere vertrouwenspersoon, zodat je je bedrijfsvoering kan bijsturen waar nodig.
Ga pro-actief te werk
Vaak worden stalen genomen en analyses uitgevoerd op het moment dat er problemen opduiken. Denk aan bloed- of meststalen bij uitbreken van een ziekte, het analyseren van de zeugenboekhouding bij vruchtbaarheidsproblemen of van slachtgegevens bij verminderde prestaties van de vleesvarkens. Maar eigenlijk ben je dan al te laat.
Door specifieke gegevens regelmatig bij te houden, kan je bepaalde veranderingen opmerken en ingrijpen vooraleer de problemen zich effectief voordoen. We geven graag enkele voorbeelden.
Meten is weten...
IN DE KRAAMSTAL
Als varkenshouder weet je dat voldoende drinkwateropname essentieel is voor een goede biest- en melkproductie. Maar weet je ook hoeveel water je zeugen effectief drinken? Door een eenvoudige waterteller op de leidingen te plaatsen, kan je dit makkelijk bijhouden. Wanneer je dan merkt dat dit bij een groep zeugen minder is dan wat je gewoon bent, weet je dat er iets fout is. Misschien is er een probleem met één of meerdere nippels, of misschien is de kwaliteit of de smaak niet goed. Bovendien merk je zo ook heel snel een (klein) lek op!
Het is ook aangeraden om de biestopname van de biggen op te volgen, dat kan aan de hand van een biestcheck. Wanneer de resultaten hiervan niet goed zijn, weet je dat je meer aandacht aan het biestmanagement moet besteden om ziekteproblemen te voorkomen. Bespreek met je bedrijfsdierenarts hoe je deze controle het beste kunt aanpakken.
Andere zaken die je kan opvolgen in de kraamstal zijn o.a. de duur van het werpproces, de drinkwaterkwaliteit en de voeropname.
IN DE BIGGENAFDELING
Pas gespeende biggen moeten voldoende kunnen drinken om voldoende voeder op te nemen. Maar hoeveel drinken deze biggen op jouw bedrijf? Ook hier, plaats een teller op de leidingen en controleer regelmatig het waterverbruik. Een eerste signaal dat dieren ziek worden, is immers vaak een verminderde drinkwateropname. Dus, hoe sneller je dit opmerkt, hoe sneller je kan ingrijpen. Een verminderde drinkwateropname kan ook wijzen op nippels die verstopt zijn, wat een negatieve invloed zal hebben op de voeropname en dus ook op de groei. Ook hier geldt, beter voorkomen dan genezen.
Vóór het spenen wordt de biggenafdeling grondig gereinigd en ontsmet. Elke varkenshouder heeft hiervoor zijn eigen methode, en gaat er van uit dat die doeltreffend is. Maar is dat wel zo? Door op specifieke plaatsen afdrukplaatjes te nemen, kan je het resultaat van je reiniging en ontsmetting nagaan en je werking bijsturen indien nodig. Op die manier weet je of je harde werk loont!
Volg ook andere zaken op zoals de klimaatparameters, de voeropname en de drinkwaterkwaliteit.
bij zeugen en vleesvarkens
Naast de voeder- en groeiparameters kan je bij vleesvarkens ook de slachthuisgegevens gebruiken om je management te beoordelen. Sluimerende ziektes komen namelijk aan het licht bij de slachtlijnbevindingen, ook al heb je ze in de stal niet opgemerkt. Ook hier zijn drinkwaterkwaliteit en -opname nuttige parameters om op te volgen.
Bij zeugen kan je dan weer heel veel informatie halen uit de zeugenboekhouding. Stel je eigen grenzen en streefwaarden in, evalueer deze regelmatig en grijp in als je afwijkende waarden ziet.
Veel gegevens, wat doe je ermee?
Met al die verzamelde gegevens moet je uiteraard iets doen. Hiervoor kan je een beroep doen op je bedrijfsdierenarts, je veevoederleverancier, je adviseur van de fokkerij-organisatie… Bespreek de resultaten met hen, evalueer je management en kijk waar je kan verbeteren.
Wees kritisch voor jezelf en sta regelmatig stil bij handelingen die je routinematig uitvoert. Zo blijf je attent voor bedrijfsblindheid en kom je ongetwijfeld tot nieuwe inzichten!