De prijs van waterlinzen
Wist je dat eendenkroos in enkele regio’s van Laos, Thailand en Myanmar gegeten wordt als groente? Dat gewas wordt er ‘Khai-Nam’ genoemd. Vaak gaat het over vertegenwoordigers van de genera Wolffia. Die soort erkent de Europese Unie sinds kort, waardoor verse Wolffia arrhiza en Wolffia globosa sinds eind 2021 verhandeld mogen worden als voedingsmiddel. Er lopen bovendien verschillende aanvragen voor andere eendenkroossoorten (Lemna minor en Lemna gibba) en in verschillende vormen (vers, gedroogd poeder en eiwitisolaat). Ook tal van andere producten kunnen in de toekomst de weg naar de markt vinden.
Een economische waarde van eendenkroos als voedingsproduct werd nog niet omschreven in de literatuur. Daarvoor is een marktonderzoek nodig. Belangrijke factoren zijn
- de kwaliteit van het product
- de prijs van de concurrenten
- de bereidwilligheid tot aankoop van de afnemers bij een bepaalde prijs
- de kostprijs die je zelf hebt om te telen en afzetten.
Een correct richtwaarde berekenen voor een product waarvan de markt nog niet bestaat, is dan ook niet vanzelfsprekend.
Versmarkt
Op de versmarkt kan een hoge eindwaarde bekomen worden. Omdat eendenkroos op verse stof basis 95% water bevat, is het qua samenstelling sterk vergelijkbaar aan bladgroentes als spinazie. Verpakte spinazie heeft een vergelijkbaar vochtgehalte als eendenkroos en had tussen 2018 en 2020 een gemiddelde verkoopprijs van 3 euro per kg in België. Dat komt overeen met een verkoopsprijs van 60,3 euro per kg droge stof.
Sla daarentegen heeft een verkoopwaarde die de laatste 10 jaar consequent lager lag dan spinazie. De gemiddelde verkoopswaarde van de laatste 5 jaar bedraagt 0,25 euro per kg en 0,37 euro per kg verse sla, respectievelijk gekweekt in openlucht en onder glas. Dat is omgerekend 5 en 7,5 euro per kg droge stof.
Het Israëlisch bedrijf, GREENONYX, verkoopt het verse eendenkroos als 'groene kaviaar'. Door de verpakking garanderen ze bovendien een shelf-life van zes weken. Voor inspiratie verwijzen we graag naar de website. Kortom, onder de bladgroenten varieert de verkoopwaarde van sla en spinazie van 0,25 euro per kg tot 3 euro per kg. Omgerekend naar droge stof komt dat overeen met 5 tot 60 euro per kg droge stof.
Eiwitisolaat
De stijgende bevolking en het groeiende bewustzijn van de impact van dierlijke productie op het klimaat drijven de vraag naar meer plantaardige eiwitten. De markt van plantaardige eiwitingrediënten zit daarom ook mee in de lift. Zo wordt voorspeld dat de Global Plant-Based Proteins Market zal groeien met een gemiddelde jaarlijkse groeisnelheid van 7,2% van 2021 tot 2027 met een geschatte waarde in 2026 van 15,6 miljard USD. Sojagebaseerde eiwitten hebben hier het grootste marktaandeel, maar ook het eiwit uit tarwe, erwten en rijst wordt hier aangeboden. De ingrediënten zijn vaak isolaten, extracties of extrusies (‘texturised’) van deze plantaardige bronnen. Ze worden gedroogd of in nattere vorm aangeleverd. Vervolgens worden ze vaak verder verwerkt in vlees-, vis- en melkvervangers. De hoofdmarkt voor deze eiwitten ligt in de brood- en gebakindustrie.
Bij isolatie kan je al het eiwit isoleren (en een groene kleur overhouden), of voornamelijk het plantsapeiwit isoleren. De groene kleur heeft een nadeel in de zuivel en gebakindustrie vanwege de kleur. Daarnaast heeft de groene kleur vaak geen neutrale smaak. De efficiëntie van de eiwitextractie wanneer slechts een wit eiwit bekomen wordt, is veel lager.
Om een prijs te bepalen van het witte eiwitextract kan worden gekeken naar de andere producten. In 2008 werd Pisane® gelanceerd door COSUCRA aan een prijs van 3,25 euro per kg. Dat is een isolaat van gele erwt[1]. In een persbericht werd verder vermeld dat soja-isolaten een verkoopprijs van 3,5 tot 5 euro per kg hebben. In een persbericht uit 2013 staat vermeld dat plantaardige eiwitten doorgaans aan 5 euro per kg over de toonbank gaan[2]. Een plantaardig eiwitisolaat (wit van kleur) met een eiwitgehalten van 80-90% heeft dus een vermoedelijke marktprijs van ongeveer 3,5-5 euro per kg.
Voor meer inspiratie verwijzen we naar de website van Plantible.
[1] https://www.bakeryandsnacks.com/Article/2008/02/05/Cosucra-highlights-its-dairy-replacers-amid-high-milk-prices
[2] https://www.foodnavigator-asia.com/Article/2013/09/06/Pea-protein-boom-drives-Cosucra-plant-expansion
