Beheer van de 1-meter teeltvrije strook

Perceelsranden doen heel wat stof opwaaien, maar wanneer de één-meter teeltvrije strook optimaal is aangelegd en ontwikkeld, vergt deze niet zoveel inspanning om deze in stand te houden.

In deze 1-meter teeltvrije zone is het niet toegelaten om:

• de bodem te bewerken,
• gewasbeschermingsmiddelen toe te passen,
• mest toe te dienen,
• en een gewas te telen.

• Zaai eenmalig een meterstrook in als die er nog niet is. Gebruik best traaggroeiende niet-productieve grassoorten of een graskruidenmengsel. Vraag je zaadleverancier naar een geschikt mengsel!
• Voer een doordacht maaibeheer uit. Het beste moment om te maaien verschilt van bedrijf tot bedrijf. Alles hangt af van de gewassen die op het perceel staan en het tijdstip waarop je gemakkelijk op het land kan. Maaien net voor de bloei van onkruiden is ideaal, want zo zijn er nog geen zaden gevormd en raken onkruiden sneller uitgeput. Voor de meeste randen wordt aangeraden twee keer per jaar te maaien:
  • één keer in het voorjaar en  
  • één keer in het najaar.  
• Bij een stabiele, goed ontwikkelde vegetatie volstaat één maaibeurt in het najaar. Om nesten van grond-broeders zoals patrijs te sparen, maai je best niet tussen 15 april en 15 juni.
• Heb je geen geschikte maaier, dan is een machine voor gemeenschappelijk gebruik een goede optie. Dat kan via een machinering, of gewoon via een onderlinge afspraak met buren.
• Laat de zode altijd intact. Immers: onkruiden zoals heermoes ontwikkelen zich net op verstoorde bodems. Een gezonde vegetatie houdt bovendien de oever vast en beperkt erosie het hele jaar door.

Er bestaan verschillende maaiers om aan machinaal onderhoud te doen van de perceelsrand. Zo zijn zowel klepelmaaiers, cyclomaaiers en schijvenmaaiers bruikbaar bij het onderhoud van de 1-meter teeltvrije strook. Elke maaier heeft zijn voor- en nadelen.

Als je meer dan 15 hectare bouwland bewerkt, dan moet je over minstens 5% ecologisch aandachtsgebied (EAG) beschikken om aanspraak te kunnen maken op de gangbare landbouwsubsidies. Een bufferstrook langs een waterloop of een akkerrand, eventueel langs een waterloop, komt in aanmerking als EAG.

Heb je al een beheerovereenkomst afgesloten voor die strook?

Dan telt die mee als EAG, maar krijg je een aangepaste vergoeding. Wie naast de waterloop, al een grasstrook heeft aanliggen in uitvoering van een beheersovereenkomst randenbeheer, voldoet meteen ook aan de voorwaarden rond de teeltvrije zone. De teeltvrije zone maakt immers integraal deel uit van de strook, waardoor je geen aparte registratie nodig hebt. De oppervlakte van de teeltvrije strook telt mee voor de beheersovereenkomst en heeft dus geen gevolgen voor de beheervergoeding. 

Ik leg een strook aan langs de waterloop. Kan die meetellen voor het 5% ecologisch aandachtsgebied binnen de vergroeningsmaatregelen?

Ja. Er zijn twee mogelijkheden: een 1-meter teeltvrije zone langs een waterloop of een akkerrand (die ook naast een waterloop mag liggen). Voor beide types gelden, naast een verbod op bemesten en bespuiten, bijkomende voorwaarden:

Wat als ik al een strook heb aangelegd en daar een beheerovereenkomst op lopen heb? Telt die dan nog steeds mee voor het 5% ecologisch aandachtsgebied?

Ja, maar je vergoeding wordt aangepast. In de tabel worden de mogelijkheden opgesomd.

Opgelet, enkel  ingedeelde  waterlopen  (opgenomen  in  de  Vlaamse Hydrografische   Atlas)   of   waterlopen   met   ecologisch   waardevolle oevervegetatie  komen  in  aanmerking  voor  de  eerste  drie beheerovereenkomsten uit de tabel. De bedrijfsplanner van de VLM schat in of een bepaalde beek of gracht voldoet aan deze eisen, en kan een antwoord geven op concrete vragen over beheerovereenkomsten.

* langs een kwetsbaar landschapselement bv. een waterloop

** enkel in beheersgebied soortenbescherming