Is sorghum een alternatief voor snijmais?
Veel bedrijven in de biologische veehouderij hebben geen maïs in de teeltrotatie. Sorghum, een van oorsprong tropisch gewas, zou een alternatief kunnen zijn als energieteelt.
Door zijn lagere vocht- en stikstofbehoefte kan het mogelijk voordelen bieden ten opzichte van maïs. Om in opbrengst en voederwaarde te kunnen concurreren met mais, is echter nog verdere ontwikkeling in het rassenaanbod nodig.
Het potentieel van sorghum als energieteelt
Sorghum is een gewas dat qua groeiwijze en teelt lijkt op mais. Sorghum heeft zoals mais een hoog zetmeelgehalte en een vergelijkbare zetmeelafbreekbaarheid in de pens.
In het onderzoek voor de biologische veehouderij trok het gewas onze aandacht omdat het enkele voordelen biedt ten opzichte van mais:
- Het heeft een dieper en uitgebreider wortelstelsel waardoor het minder droogtegevoelig is;
- Meer wortels zorgen voor een hogere organische stofopbouw in de bodem;
- Door een efficiëntere stikstofbenutting is de stikstofbehoefte lager;
- Een kleinere rijafstand en meer uitgebreid bladerdek zorgt voor groter onkruid-onderdrukkend vermogen.
Opbrengst en voederwaarde
Uit veldproeven in Vlaanderen en Nederland met mais en sorghum blijkt dat de opbrengst en voederwaarde van sorghum nog achter blijft ten opzichte van mais.
De proefresultaten van Inagro uit 2020 in Tabel 1 tonen dat de drogestof-productie per ha van twee sorghumrassen Swingg en Vegga, lager was ten opzichte van vier geteste maïsrassen. Ook het zetmeelgehalte ligt een stuk lager. Sorghum blijkt dus geen waardige vervanger van mais, zowel op vlak van opbrengst als voederwaarde.
Sorghum geeft weliswaar meer ruw eiwit. Daarnaast valt ook het hoger lignine gehalte op (ADL) waardoor de verteringscoëfficiënt lager ligt.
Proefresultaten en beelden van een veldproef met mais- en sorghumrassen op het biologische proefbedrijf van Inagro in 2020
Deze proef werd aangelegd in het kader van het CCBT project 'Optimalisatie van energieteelten voor een evenwichtig herkauwerrantsoen'.
Beter rassenaanbod verhoogt het potentieel
Naast bovenstaande conclusies geeft het rassenonderzoek in België en Nederland in de voorbije jaren aan dat er nog grote verschillen zijn in zetmeelgehalte tussen de rassen. Bovendien kunnen koelere en nattere omstandigheden, zoals in 2021 het geval, de gewasontwikkeling en afrijping sterk beïnvloeden. Dit zorgt tevens voor grote jaarverschillen in opbrengst, zetmeelgehalte en verteerbaarheid.
Veredeling naar rassen die aangepast zijn aan de klimaatomstandigheden in onze contreien moet ervoor zorgen dat sorghum beter kan concurreren met mais. Een aantal zaadbedrijven, onder andere DSV zaden Nederland, investeren in de veredeling van sorghum voor Noordwest-Europa. Ze brengen nieuwe hybrides in het aanbod die vroeger afrijpen dan de standaardrassen en een hogere opbrengst geven. Ook de zetmeelgehaltes en verteerbaarheid gaan er op vooruit.
Toekomstperspectieven
Naast de ontwikkeling in het rassenaanbod, kan er ook nog winst geboekt worden in het optimaliseren van de teelttechniek. Inagro draagt hier aan bij door het aanleggen van veldproeven. In de biologische teelt focussen we onder andere op de zaaimethode en mechanische onkruidbestrijding.
Meer info
