Aandachtspunten bij een duurzame ziektebestrijding van vlas
Vlasbrand
Vlasbrand wordt veroorzaakt door een bodemschimmel die via de haarworteltjes het wortelgestel van de vlasplant binnendringt. De aangetaste wortels sterven hierdoor geheel of gedeeltelijk af. Vlasbrand is een jeugdziekte en verschijnt bij vlas van 5 tot 20 cm. De plant verwelkt van onder naar boven. De ziekte is doorgaans gelokaliseerd in zogenaamde “brandplekken”.
Een bestrijding van deze ziekte is niet mogelijk, maar het voorkomen wel. Dat doe je met volgende preventieve maatregelen:
- ruime teeltrotatie (max. 1 op 6 jaar vlas), want de schimmel kan meerdere jaren overleven in de bodem
- vermijden van percelen waar in het verleden problemen waren met vlasbrand
- telen van tolerante rassen
- goede bodemstructuur
- niet kalken of hoge pH vermijden
Fusarium
De aantasting met Fusarium gebeurt hoofdzakelijk via de bodem. Op zwaar besmette percelen kunnen de kiemplantjes al aangetast zijn, maar meestal is de aantasting pas zichtbaar tegen de bloei. De vergeling en verwelking begint aan de top van de plant en breidt zich uit naar de basis. De afgestorven en uitgedroogde planten zijn donkerbruin tot ros van kleur en blijven rechtop staan. Fusarium komt bij voorkeur voor op lichtere grondtypes en bij een pH lager dan 6,5.
Een bestrijding van Fusarium is niet mogelijk, maar volgende preventieve maatregelen helpen om een aantasting met Fusarium te voorkomen:
- ruime teeltrotatie (max. 1 op 6 jaar vlas), want de schimmel kan meerdere jaren overleven in de bodem
- vermijden van percelen waar in het verleden problemen waren met Fusarium
- telen van tolerante rassen
- verbeteren van grondstructuur en pH
- reinigen van slijtmachines om te vermijden dat de schimmel wordt verspreid naar andere percelen
Witziekte
Witziekte of echte meeldauw is te zien als een wit schimmelpluis dat de stengel en blaadjes van de vlasstengels bedekt. De sporen kunnen zich over grote afstand via de wind verplaatsen. Eerste symptomen zijn soms zichtbaar bij vlas van 20 tot 30 cm, maar meestal komt de ziekte pas voor later op het groeiseizoen, bij vlas van minstens 60 cm. Warm en vochtig weer bevordert het voorkomen van de ziekte. Volgende preventieve maatregelen kunnen voorkomen dat witziekte optreedt:
- geen te hoge zaaidichtheid
- geen te hoge stikstofbemesting
- ruime teeltrotatie (max. 1 op 6 jaar vlas)
- rassenkeuze
Indien er toch een risico is op het voorkomen van witziekte, dan zijn er enkele gewasbeschermingsmiddelen erkend ter bestrijding er van. Een overzicht van de toegelaten fungiciden in vlas vind je op de gewasbeschermingsapp van Inagro. Bespuiten met een fungicide doe je het best voor de bloei van het vlas. Indien de witziekte pas optreedt na de bloei, heeft deze doorgaans weinig impact op de vezelopbrengst, maar heeft wel nog een nadelig effect op de zaadopbrengst. Het te laat toepassen van een fungicide kan er bovendien voor zorgen dat het roten van het vlas wordt vertraagd.
Verticilium
Verticillium wordt veroorzaakt door een bodemschimmel die meerdere jaren kan overleven in de bodem. Hoewel de schimmel waarschijnlijk al in het begin van het groeiseizoen in de plant binnenkomt, zijn de symptomen pas op het einde van het groeiseizoen waar te nemen, als een blauw-grijsverkleuring tijdens het roten. Een bestrijdingsstrategie is er nog niet. Momenteel loopt er wel een project om een beheersingsstrategie op te stellen.
Volgende preventieve maatregelen zijn in elk geval wel al belangrijk om een aantasting te vermijden:
- ruime teeltrotatie (max. 1 op 6 jaar vlas)
- goede onkruidbestrijding op de percelen, want bepaalde onkruiden zijn ook waardplanten voor deze schimmel
- reinigen van slijtmachines om te vermijden dat de schimmel zich verspreidt naar andere percelen
Beheers vlasziekten met de gewasbeschermingsapp!
