Zonnekroon als een alternatief gewas met potentieel op verschillende vlakken: resultaten 2024
In 2023 startte Inagro met een meerjarige proef rond de teelt van zonnekroon (Silphium perfoliatum). Dit meerjarige gewas toont potentieel voor zowel landbouwers als het milieu. We volgden het afgelopen jaar verschillende aspecten van de teelt op en delen de belangrijkste bevindingen na het eerste productiejaar graag hieronder. Aangezien het om een meerjarig gewas gaat wordt het perceel de komende jaren aangehouden en verder opgevolgd.
Praktische ervaring
- De zaden werden in juni 2023 gezaaid en ondanks enkele uitdagingen bij het zaaien, was de kieming succesvol.
- De planten begonnen al begin februari 2024 nieuwe scheuten te produceren en groeiden goed.
- Behalve enkele schoffelbeurten werd het gewas niet behandeld tegen onkruiden, plagen of ziekten.
Opbrengst en voederwaarde
De gemiddelde droge stofopbrengst per hectare was:
- 16 ton bij één snede per jaar
- 17 ton bij twee sneden per jaar
De voederwaarde varieerde sterk afhankelijk van de oogstdatum, waarbij de vroegste snede de beste kwaliteit had.
Een kanttekening om rekening mee te houden: het perceel werd niet bemest in 2023, noch in 2024.
Biodiversiteit
- Op het deel van het perceel dat maar 1x per jaar geoogst wordt bloeiden de planten van eind juni tot aan de oogst eind augustus.
- Op het deel van het perceel dat 2x per jaar geoogst wordt bloeide de hergroei van de planten na de eerste snede vanaf het begin van augustus tot aan de oogst midden november.
- De afzonderlijke bloeibogen zijn al vrij lang en vallen in een periode die doorgaans gekenmerkt wordt door een beperkt bloemaanbod in het landschap. De gecombineerde bloeiboog van beide beheersvormen vergroot dit effect nog.
Ondanks een nat jaar en een sterke algemene afname van het aantal bestuivers werd er toch veel activiteit van bloembezoekers waargenomen op de bloemen van de zonnekroon.
Bodemgezondheid
Na het eerste jaar bleef het organische koolstofgehalte in de bodem stabiel of nam licht toe, wat suggereert dat de planten de natuurlijke afbraak van organische koolstof in de bodem compenseren. De komende jaren zullen we zien hoe dit verder evolueert als het gewas geoogst wordt.
Bij de start van de meerjarige proef vonden we gemiddeld 300 regenwormen /m² (tot 20cm diep) in de bodem van het perceel.
Potentieel voor biogasproductie
Het biogaspotentieel van de eerste snede in juni werd vastgesteld op 4986 m³ biogas per hectare, met een methaanpotentieel van 2643 m³ per hectare.
We ontbreken de gegevens van de tweede snede om het totale biogas- en methaanpotentieel te kunnen bepalen per ha per jaar.
Conclusies na 2024
Zonnekroon toont veelbelovende resultaten als gewas met voordelen voor zowel de landbouw als het milieu. De voederkwaliteit van het niet-bemeste gewas voor melkkoeien bleek aanvaardbaar bij de eerste snede in juni.
Het zou zinvol zijn om ook de inkuilbaarheid van het gewas te testen (eventueel in mengvorm), maar hiervoor ontbreken we momenteel de middelen.
Dit zijn resultaten na opvolging van de teelt op slechts 1 perceel, na het eerste jaar. Verdere opvolging in de toekomst zal de gepresenteerde conclusies wellicht bijsturen. We vermoeden bijvoorbeeld dat het gewas als geheel wellicht nog beter zal scoren als het bemest wordt.
