Pocketvergisting in de witloofsector: een rendabele optie?
Zijn pocketvergisters, die voor biogas zorgen, interessant voor de Vlaamse witloofsector? En zo ja, wat zijn precies de uitdagingen en mogelijkheden ervan? Vragen waar het project ChicoryRePowered een antwoord op zocht. Twee jaar lang werden praktijkproeven uitgevoerd. Zo kan Inagro nu gedetailleerde haalbaarheidsstudies doen op maat van elk landbouwbedrijf. De resultaten van dit project werden deze week ook gepresenteerd op een slotevenement met heel wat geïnteresseerden.
Geen zwart-wit verhaal
Om meteen tot de kern van de zaak te komen: de rendabiliteit van kleinschalige vergisting of pocketvergisting is geen zwart-wit verhaal. Want of het al dan niet een interessante investering is, hangt af van heel wat factoren zoals de technische en economische haalbaarheid. Iets waar Inagro-onderzoeker Hannes Naeyaert uitgebreid op inging.
Om het economische aspect in kaart te brengen, maakte Inagro een eigen rekentool: een middel voor witloofboeren om na te gaan of een pocketvergister winstgevend kan zijn. Het model houdt rekening met heel wat factoren. Dit zijn de vier met de grootse invloed op terugverdientijd:
-
Afzet digestaat: kost of opbrengst?
Het digestaat, de biomassa die overblijft na vergisting, is een prima natuurlijke meststof. Maar kan je deze niet op eigen land uitrijden of kosteloos afzetten via een burenregeling, en moet alles naar de mestverwerker? Dan is pocketvergisting niet de beste optie door de grote verwerkingskost.
-
Verkoopprijs witloofwortelen
Met witloofwortelen kan je de pocketvergister voeden. Maar vaak worden ze ook verkocht aan veehouders die ze als voeder gebruiken. Kan je daarvoor 10 euro per ton of meer krijgen? Dan is dat in de meeste gevallen een meer winstgevende optie.
-
Beschikbare reststromen
Hoe meer wortelen je kan vergisten, hoe rendabeler. 100 tot 150 ton per maand, dat komt overeen met zo’n 20 tot 30 kW, is een minimum.
-
Energieprijs
Hoe hoger de energieprijzen, hoe voordeliger het is om zelf energie te produceren via een vergister.
Technische haalbaarheid
Maar ook de technische haalbaarheid is uiteraard van cruciaal belang. Dat heeft dan weer te maken met het biogaspotentieel van witloofresten. Wat blijkt?
-
De wortelen zijn een zeer goede bron voor biogas en bewaren ook goed.
-
Enkel bladeren gebruiken is dan weer geen optie: deze hebben een te laag biogaspotentieel.
En er zijn nog wel wat factoren om rekening mee te houden. Zo kent witloofproductie een dip in de zomer, dus waar voed je een vergister dan mee? Een mogelijkheid is inkuilen. Daardoor neemt het biogaspotentieel wel zo’n 20 procent af tijdens de eerste twee weken. De positieve kant van dat verhaal: na die periode blijft het potentieel stabiel. Let op: dit geldt enkel voor wortelen, want bladeren bewaren veel minder goed. Bovendien moet je rekening houden met het proces dat vergisting nu eenmaal is. De bacteriën hebben elke dag even veel voeding nodig en je wijkt best niet te veel af van dit vaste schema, anders neemt de productie af. Vergisting is dus een continu proces.
Steunmogelijkheden
Voor wie pocketvergisting overweegt, zijn de vele steunmechanismen interessant. Het is een aspect waar Tine Vergote van Biogas-E, een kennisplatform voor anaerobe vergisting in Vlaanderen, verder op inging tijdens het event. En wat blijkt: de mogelijkheden zijn legio. Afhankelijk van het Kilowatt elektrisch vermogen van de vergister zijn er de volgende opties:
-
≤ 10kWe: Investeringssteun is mogelijk, meer specifiek 65% van de in aanmerking komende kosten voor kleine ondernemingen.
-
≥ 10kWe: Certificatensteun en meer specifiek groene stroom- en warmtekrachtcertificaten
-
VLIF-steun: Investeringssubsidie via het Vlaams Landbouwinvesteringsfonds, tot 40% steun op de vastgelegde eenheidskost
We gaan met veel gedrevenheid verder op zoek naar manieren om deze technologie in te zetten binnen de plantaardige landbouwsector.
Hannes Naeyaert, onderzoeker energie en circulaire economie
Succesverhaal
Na maandenlange proeven, vele toepasbare resultaten en een succesvol slotevent, komt nu een einde aan ChicoryRePowered. Onderzoeker Hannes zegt “meer dan ooit overtuigd te zijn van de kracht van pocketvergisters.” “Ze kunnen een belangrijke rol vervullen binnen de Vlaamse landbouw. En ook al worden ze nu enkel gebruikt in de dierlijke sector, deze technologie heeft duidelijk veel meer in haar mars.” Zoveel om ook in te zetten binnen de plantaardige industrie, zoals de witloofsector? “Zeker en vast, en we gaan met veel gedrevenheid verder op zoek naar de beste manieren daarvoor.”
