Ondersteuning bij toekomstgerichte keuzes in de varkenssector

De varkenshouderij staat voor uitdagingen rond duurzaamheid, klimaat, milieu en dierenwelzijn, wat keuzes vraagt van varkenshouders over hun toekomst. Het Leaderproject “Varkenshouderij 2.0: de varkenshouder als sterke en duurzame ondernemer” van Inagro ondersteunt varkenshouders die willen innoveren, heroriënteren, afbouwen of deels stoppen.

Tijdens het kick-off event op 24 oktober bij Boer Olivier in Diksmuide werden de doelstellingen van dit project voor de komende drie jaar toegelicht. Het project richt zich op maatwerk voor varkenshouders in de Westhoek en streeft naar sterke, duurzame bedrijven. In dit nieuwsbericht lichten we enkele eerdere cases toe.

Van een 3-, naar een 4-, naar een 5-wekensysteem

4 naar 5 wekensysteem

In het project 'Weerbaarheid in de Westhoek' hielpen we Luc en Daria om over te schakelen van een 4 wekensysteem naar een 5 wekensysteem.

Het 5 wekensysteem bood hen de ruimte om minder drukke dagen in te bouwen in hun planning.
De hogere speenleeftijd en de leegstand in de biggenafdelingen en de kraamhokken zorgde ook voor een verlaging van de ziektedruk en was voor hen een bijkomend voordeel.

Samen met Luc en Daria werd een plan op maat gemaakt (welke zeugen opruimen?, welke zeugen op progesteronderivaten?, op welke datum starten met de omschakeling?) om de omschakeling zo vlot mogelijk te laten verlopen.

3 naar 4 wekensysteem

Bij Rik hielpen we om een omschakeling te maken van een 3 naar een 4 wekensysteem met spenen op 24 dagen.

Rik reduceerde zijn zeugenstapel van 200 naar 120 zeugen om ruimte te maken voor nieuwe bedrijfsactiviteiten.
Binnen de bestaande stallen en afdelingen keken we welk wekensysteem het beste paste bij Rik.

Om de biggenafdeling voldoende te bezetten en door de mogelijkheid om de twee kraamafdelingen alternerend te gebruiken, koos Rik voor een 4 wekensysteem.

Ook bij Rik werd er gekeken welke zeugen het best opgeruimd werden en op welk moment er best gestart werd met het nieuwe wekensysteem. De omschakeling zorgde ervoor dat de arbeidspiek verspreid lag over 10 dagen en dat Rik meer flexibiliteit had voor het reinigen van de afdelingen.

Weegtrechters en biggenweegschalen helpen data te verzamelen

Inagro hielp in het verleden varkenshouders bij het uitvoeren van kleinschalige proeven op hun bedrijven. We stelden hiervoor gratis weegtrechters met hangweegschalen en biggenweegschalen ter beschikking om voldoende data te verzamelen.

De proefopzetten omvatten onder andere:

Het onafhankelijk vergelijken van resultaten tussen twee veevoederbedrijven
Het vergelijken van technische resultaten tussen immunocastraten en intacte beren
Tussen twee eindberen, het opvolgen van resultaten bij het gebruik van CCM
Tussen twee eindberen, het verschil in speengewicht bij het gebruik van melkcups in de kraamstal versus geen cups

Daarnaast bood Inagro ondersteuning aan de varkenshouders door de gegevens onafhankelijk te verwerken en de resultaten te interpreteren.

Uittesten van vrijloopkraamhokken

In een eerder project, 'Tope wroeten in de Westhoek', begeleidden we een varkenshouder bij de bouw van een nieuwe kraamstal. Om de mogelijke impact van vrijloopkraamhokken te beoordelen, werden op het bedrijf vier testkraamhokken getest met vier zeugen van verschillende pariteiten. De biggen werden zowel bij de geboorte als bij het spenen gewogen.

Uit de proef bleek dat de vrijloopbiggen bij het spenen 800 gram zwaarder waren dan de gewone biggen. Drie weken na het spenen hadden de vrijloopbiggen nog steeds een voorsprong van 1,4 kg in gewicht. Wel was het aantal doodgelegen biggen hoger in de vrijloopkraamhokken. Uiteindelijk besloot de varkenshouder om te investeren in de nieuwe kraamstal, uitgerust met vrijloopkraamhokken.

Uitbreiden? Een nieuwe stal bouwen?

In eerdere projecten gaf Inagro ook advies over het uitbreiden, renoveren en bouwen van nieuwe stallen. We bespraken diverse opties en maakten een onafhankelijke simulatie van de mogelijke scenario’s. Hierdoor kreeg de landbouwer een helder overzicht en kon hij de meest haalbare oplossing kiezen die het beste bij zijn situatie paste. Vragen die we in het verleden kregen waren onder andere:

Welk wekensysteem past het best bij de nieuwe situatie?
Hoe deel ik het best de stallen in en hoeveel ruimte heb ik nodig?
Hoe houd ik het best rekening met vrijloopkraamhokken?
Welke afmetingen zijn nodig om een zeugenstal te bouwen voor 400 zeugen?
Wat kan ik doen met mijn oude vleesvarkensstallen?
Wat met de mestafzet bij afmesten op stro en/of vlaslemen?

Vertel je verhaal! De consument moet terug meer voeling krijgen met de herkomst van hun voedsel.

Olivier Mehuys

Kickoff met Boer Olivier

Tijdens de kickoff vergadering vertelde Olivier ons zijn inspirerende verhaal. Hij legde uit hoe hij de boerderij, die oorspronkelijk Belgisch witblauw vee had, uitbreidde met onder andere Salers koeien, een webshop, een mobiele kippenstal en een bloementuin. Hij deelde ook hoe hij zijn vader wist te overtuigen van zijn ideeën en hoe zijn zus Felicie nu ook deel uitmaakt van het Boer Olivier verhaal.

Boer Olivier benadrukte het belang van goed nadenken en onderzoek doen voordat je een keuze maakt. Hij waarschuwde dat het soms moeilijk kan zijn om terug te keren zodra je een bepaalde weg inslaat. Daarom is het cruciaal om stil te staan bij vragen zoals: wat doe ik graag, waar haal ik mijn energie uit, welk verhaal wil ik uitdragen en waar sta ik voor?

Boer Olivier geeft regelmatig rondleidingen op zijn boerderij. Hij moedigde ons aan om moeilijke vragen niet uit de weg te gaan en open te communiceren met de consument. Het is immers belangrijk dat mensen weer bewust worden van de herkomst van hun voedsel.