De impact van afstromend water: aandacht voor erf- en silosappen
Erf- en silosappen krijgen steeds meer aandacht. Vanuit het beleid wordt dit namelijk als één van de oorzaken voor de stagnerende waterkwaliteit gezien. Landbouwers zijn zich vaak niet bewust van het effect van afstromend water.
Partners van het demonstratieproject ‘BESS – Bedrijfsadvies Erf- en SiloSappen’, bezochten landbouwers over heel Vlaanderen en organiseerden in het voorjaar 2 demonstratiedagen, waarbij een boeiend panelgesprek werd gehouden met leden vanuit het Agentschap Landbouw en Zeevisserij, Departement omgeving – afdeling handhaving, VLM en VMM.
Sterke belangstelling voor de thematiek
“Dat erf- en silosappen veel kopzorgen geven bij de landbouwers, dat was van bij de start van het project duidelijk,” zegt Lore Luys van Proef- en Vormingscentrum voor de Landbouw, trekker van het project. ”Na het plaatsen van een oproep om deel te nemen aan bedrijfsadvies over erf- en silosappen, moesten we al snel een stop zetten op de aanvragen.” Landbouwers konden hier vrijwillig op intekenen en deden dit vaak vanuit eigen bezorgdheden of na een milieu-inspectie.
Lozing en vergunningsplicht
“Landbouwers hebben vaak geen idee wat de impact kan zijn van afstromende erf- en silosappen. ” gaat Lore verder. “Elke stroom van water die beïnvloed wordt door een bedrijfsactiviteit, wordt aanzien als bedrijfsafvalwater en moet ook op die manier behandeld worden.”
“Dat was een eerste thema dat uitgebreide aandacht kreeg tijdens de panelgesprekken,” vult Sandra Debevere van Inagro aan. “Zo mag bv. enkel niet verontreinigd hemelwater naar een infiltratiebassin vloeien. Bij al het ander water, ook na zuivering, wordt gesproken over ‘lozing’. Dit is vergunningsplichtig en dan moet je voldoen aan de lozingsnormen die specifiek gelden voor de waterloop of riolering waarin je loost.”
Dit geldt dus ook voor de dunne fractie van de first flush, een systeem dat bij vergunningsaanvragen de laatste tijd extra aandacht krijgt. Dit is geen zuiveringssysteem, maar een scheidingssysteem tussen een geconcentreerde fractie (onverdund) en een minder geconcentreerde (verdunde) fractie. Deze laatste is meer of minder zuiver afhankelijk van andere factoren op het erf, zoals het veegschoon zijn. Hier moet dus zeker goed aandacht aan besteed worden.
Als je de verdunde fractie nog zou zuiveren met behulp van een rietveld, dan blijft dit alsnog gezuiverd bedrijfsafvalwater en om dit te lozen, moet je ook een lozingsvergunning hebben. “Uitrijden op het veld is ook een optie,” vult Sandra aan. “Op dit ogenblik is hier een grondstoffenverklaring voor nodig. We werken er in het project aan om een aantal stromen zoals silosappen en melkspoelwater mee op de lijst van VLAREM-bijlage 2.2 te krijgen, zodat dit op sectorniveau geregeld is en niet elke landbouwer apart deze administratieve last moet dragen.”
Dakgoten en overkappingen: minder bedrijfsafvalwater
Belangrijk is om te voorkomen dat regenwater verontreinigd wordt. Op die manier kan je de hoeveelheid bedrijfsafvalwater verminderen. “Dit kan door dakgoten te plaatsen en het hemelwater, zonder dat dit over het erf stroomt, af te leiden naar een infiltratiebeek,” suggereert Katrien Geudens van Hooibeekhoeve.
“Ook is het interessant om te bekijken waar een overkapping zinvol is om te voorkomen dat hemelwater in contact komt met een verontreinigd erf. Ik denk hierbij bv. aan de opslag van de vaste mest of de kalverhutten.” In beide gevallen komt het hemelwater in contact met dierlijke mest, waardoor dit ook als dierlijke mest moet behandeld worden. Hiervoor is wel een stedenbouwkundige vergunning nodig. Er wordt momenteel werk van gemaakt om dit ook modulair te kunnen vergunnen zoals nu al kan bij een pocketvergister. “Als je telt aan 900 liter water per jaar per vierkante meter, kan zo’n overkapping een grote besparing zijn in je mestopslag!” besluit Katrien.
Wil je hier graag meer over weten?
Dit project wordt uitgevoerd door PVL in samenwerking met Hooibeekhoeve en Inagro met steun van de Vlaamse Overheid en de Europese Unie (www.vlaanderen.be/pdpo).
