Agroforestry in West-Vlaanderen

Agroforestry wordt steeds vaker gezien als deeloplossing voor de vele uitdagingen waar de moderne landbouw voor staat. Bomen inpassen op een landbouwperceel verhoogt de veerkracht van het bedrijf en heeft een positieve impact op bodem, water, biodiversiteit en klimaat. De interesse binnen de landbouwsector neemt voelbaar toe, maar voorlopig vertaalt dat zich (nog?) niet in een sterk stijgend areaal in Vlaanderen.

In samenwerking met Boerennatuur Vlaanderen en Katholieke Hogeschool Vives Zuid ging Inagro recent van start met een nieuw PDPO-project ‘Agroforestry in West-Vlaanderen'. Dat project loopt van juli 2021 tot 30 juni 2023 en ijvert voor een stijging van het areaal agroforestry in West-Vlaanderen op de lange termijn. Om dat te bekomen, zetten we in op de 3 aspecten zoals hieronder toegelicht.

1. Cijfermatige onderbouwing van de impact van agroforestry op perceel, ecosysteemdiensten en bedrijfsvoering

Concreet starten we met een langetermijnopvolging van enkele recent aangeplante agroforestry-percelen in West-Vlaanderen. De impact van bomen laat zich pas voelen na enkele jaren. We kijken onder andere naar het effect van bomen op de bodem (vruchtbaarheid, bodemleven, structuur,…), waterhuishouding, microklimaat (temperatuur, wind, schaduwwerking), tussenteelten (kwaliteit, opbrengst) en algemene bedrijfsvoering. Tegelijk volgen we de gezondheid van de bomen in deze systemen op. Beter inzicht op deze langetermijnimpact zal telers helpen bij hun keuze om al dan niet met agroforestry aan de slag te gaan of bij hun keuze van teeltcombinaties.

2. Optimale praktische en financiële ondersteuning van agroforestry-boeren

Via de uitbouw een West-Vlaamse kerngroep van agroforestry-telers mikken we op een efficiënte onderlinge kennisuitwisseling tussen landbouwers, afgestemd op de specifieke regionale context. Telers van deze kerngroep zitten meteen ook in de eerste lijn om noden op het vlak van praktische, financiële en beleidsmatige ondersteuning te duiden. Deze input is bepalend voor de uitwerking van een provinciaal dienstenaanbod rond agroforestry. Daar zullen telers terechtkunnen voor de nodige ondersteuning bij aanleg, beheer en vermarkting van het agroforestry-perceel. Daarbij gaan we aanvullend te werk op de bestaande bedrijfsbegeleiding bij aanplant vanuit het Consortium Agroforestry Vlaanderen.
 

3. Verhoging draagvlak binnen de sector en daarbuiten

Een beter zicht op de langetermijnimpact van agroforestry zal zeker al helpen om het draagvlak binnen de landbouwsector op te krikken. Maar daarnaast willen we er ook voor zorgen dat onze landbouwers van morgen op de hoogte zijn van de kansen en uitdagingen verbonden aan dit teeltsysteem. We werken daarom een lespakket uit dat het landbouwonderwijs toelaat om hun studenten zowel met de theorie als praktijk van agroforestry kennis te laten maken.

Aangezien landbouw sterk gestuurd wordt door de markt, vestigen we ook de nodige aandacht op de burger en consument. We laten hen zowel op het veld als daarnaast uitgebreid kennismaken met agroforestry en de inspanningen die deze telers ermee leveren op het vlak van klimaat en biodiversiteit. Een verhoogde appreciatie door de consument zien we eveneens als een belangrijke drijfveer voor landbouwers om met deze klimaatrobuuste praktijk aan de slag te gaan.