Wat zijn de voordelen van een vaste rijpadensysteem?
Lieven Delanote
Controlled Trafic Farming of Vaste Rijpaden
Control Traffic Farming (CTF) is een internationaal erkend begrip in precisielandbouw. In het Nederlands spreekt men van “vaste rijpaden”. In essentie komt het erop neer dat men voor alle bewerkingen op het veld probeert om dezelfde rijsporen aan te houden. Inagro startte in 2016 een pilootproject op het proefbedrijf biologische landbouw.
Meerwaarde vaste rijpaden wetenschappelijk onderbouwd
Controlled Traffic Farming (CTF) vond internationaal ingang in akkerbouwsystemen met minimale bodembewerking. Nederlandse biologische akkerbouwers ontwikkelden een eigen variant met omgebouwde tractoren op spoorbreedte 3,2 m. Dankzij RTK-GPS wordt jaar in, jaar uit over hetzelfde spoor gereden. Zowel via onderzoek als vanuit de praktijk is de meerwaarde van CTF aangetoond:
- Optimale bodemstructuur in de onbereden teeltbedden doordat elke negatieve impact van spoorvorming (compactie) wordt voorkomen. Hierdoor is de wortelvorming in het bodemprofiel intensiever en homogener, is een betere nutriëntenbenutting mogelijk en is de waterhuishouding beter.
- Afhankelijk van de teelt- en de teeltomstandigheden werd een opbrengstverhoging van 0 tot 10 % in akkerbouwmatige gewassen opgemeten.
- Het teeltbed ligt mooi vlak en telt geen sporen. Hierdoor kan efficiënter en nauwkeuriger geschoffeld worden.
- Onder de tractor zijn verschillende rijafstanden mogelijk, ongeacht de spoorbreedte van de tractor.
- Doordat de grond in het teeltbed minder intensief bereden wordt, is een diepere grondbewerking minder noodzakelijk. Praktijkervaring geeft aan dat CTF goed samen gaat met niet-kerende grondbewerking.
In de praktijk: pilootproject op proefbedrijf voor biologische teelt van Inagro
Inagro startte in 2016 met een pilootproject "vaste rijpaden op breed spoor" op het proefbedrijf voor biologische teelt te Beitem. Hiervoor werd een nieuwe tractor aangeschaft en verbreed tot een spoorbreedte van 3 meter, geschikt voor 4 rijen met een rijafstand van 70 cm. Tegelijkertijd werd overgeschakeld naar niet-kerende grondbewerking en werd de ploeg aan de kant gezet. Dit concept werd over het volledige bedrijf uitgerold.
Ondertussen is er al geruime ervaring opgebouwd met dit pilootproject. Onder natte teeltomstandigheden werd een duidelijke meeropbrengst gerealiseerd met vaste rijpaden in vergelijking met klassieke sporen. Bij droge teeltomstandigheden bleven de opbrengstverschillen tussen beide systemen uit, maar de andere voordelen bleven overeind. Het ongestoorde plantbed biedt voordelen voor de gewasontwikkeling en de onkruidbestrijding.
Doorontwikkeling: lagere bandenspanning zorgt voor minder compactie
Hoe prettig het vaste rijpaden systeem ook werkt, toch baart net het pad ons ook soms zorgen. Bij elke bewerking wordt het rijpad heen en terug bereden met een behoorlijk zwaar gewicht van tractor en machine. In 2019 namen we speciale flexibele banden in gebruik die toelaten om de benodigde bandenspanning bij een bepaalde wiellast te halveren. Dit maakt voelbaar een wereld van verschil. We opteerden tegelijk voor een drukwisselsysteem zodat we voor elke bewerking ook effectief de optimale bandendruk waarmaken.
Meer info?
