Hoe draag ik zorg voor de boerenzwaluwen op mijn bedrijf?
Elk jaar kondigt de terugkeer van de zwaluwen uit het zuiden de lente aan. Tegelijk brengt het leven, beweging en heel wat gekwetter op je bedrijf.
Trots dat jouw boerderij jaarlijks de lievelingsplek is waar jouw zwaluwen zich veilig voelen? Terecht! Want om hun thuis te vinden hebben ze heel wat moeite gedaan. In het najaar vertrokken ze voor een lange tocht over de Sahara naar de zuidelijke woongebieden. Om te broeden, keren ze ieder jaar terug naar hun vaste, meer noordelijk gelegen broedplaatsen. Ook daarvoor moeten ze opnieuw de Sahara oversteken. Er zijn niet veel zwaluwen die de dubbele oversteek overleven. Dus als ze hier zijn, zorgen we er maar beter voor dat ze naast voldoende voedsel ook voldoende kansen krijgen om hier gezonde nesten voort te brengen.
Met enkele eenvoudige tips maak je jouw bedrijf nog aantrekkelijker voor zwaluwen. Misschien zelfs met financiële steun.
Wat kan je doen om de zwaluwen op jouw bedrijf te helpen?
Voor een boerenzwaluw is het nergens beter vertoeven dan op veeboerderijen met open stallen. Ze vinden er voldoende voedsel, maar ook beschutting en materiaal om nesten te bouwen.
Boerenzwaluwen maken hun nesten enkel en alleen in de stal. Daarom is het belangrijk dat de boerenzwaluwen altijd vlot in en uit de stal of schuur kunnen. Afgesloten stallen zijn een recent probleem. Een opening voorzien van eind maart tot september wordt aangeraden in het geval van een gesloten stal. Een raampje van 30 op 30 cm volstaat al. Let wel, voor varkenshouders is dat in strijd met de regelgeving rond de bioveiligheid.
Een kabel of zitstok in de omgeving vormt een tijdelijke en veilige rustplaats. Vooral de jonge zwaluwen zijn er dol op om samen te kwebbelen op een opgespannen draad of kabel nabij je bedrijf.
In West-Vlaanderen zijn er heel wat gemeentes en steden die de zwaluwen een hart onder de vleugels willen steken. Zijn er zwaluwen op jouw bedrijf? Informeer dan zeker eens bij de milieudienst van je gemeente of stad. Het bedrag van de subsidie is afhankelijk van het aantal nesten.
Ruben Mistiaen
Adviseur agromilieu
Wat kan je doen om je zwaluwen te helpen bij het bouwen van hun nest?
Een zwaluwnest bestaat vooral uit modder. Een modderpoel aanleggen in de buurt van een plaats waar nesten mogen komen, kan helpen. Stapsgewijs kleven de zwaluwen dan modder aan een ruwe (voor goede hechting) muur of het plafond. Als vertrekpunt voor hun nest gebruiken ze vaak een steun: een latje, richel, draad, nagel, lamp,…
Bij vrij nieuwe stallen waar weinig oneffenheden aan de binnenkant van het dak aanwezig zijn kan het helpen om aanhechtingspunten onder de vorm van nagels, latjes of zelf kunstnesten... zelf aan te brengen.
Het ophangen van kunstnesten binnen in je stal kan helpen boerenzwaluwen uit de buurt naar jouw bedrijf te lokken. Hang er dan wel minstens twee, want boerenzwaluwen broeden graag in kleine kolonies. Hang kastjes op hoge, donkere plaatsen uit de tocht.
TIP! Overlast door uitwerpselen kan je beperken door een houten mestplankje op te hangen onder het nest, zonder de in- en uitvliegroute te belemmeren. Plaats het voldoende laag om zo veel mogelijk uitwerpselen op te vangen en de zwaluwen niet te verhinderen bij het af en aanvliegen van hun nest.
Bioveiligheid
Bij varkensstallen primeert de wetgeving rond de bioveiligheid en mogen er dus in principe geen nesten voorkomen. Zijn er toch bewoonde zwaluwnesten? Extra maatregelen zijn dan nodig om de bioveiligheid te garanderen en gezondheidsrisico’s te beheersen. De gemeentelijke subsidies promoten dat je je runderstallen laat openstaan zodat boerenzwaluwen binnen kunnen, maar voor varkensstallen wordt de toegang voor de zwaluwen om sanitaire redenen best verhinderd.
Gratis insectenbestrijding
Wist je dat zwaluwen de ideale partner zijn bij de bestrijding van vliegen en muggen? Wanneer er jongen zijn, kan één boerenzwaluw tot wel 10.000 insecten per dag vangen. Heel wat redenen dus om toch maar eens naar boven te kijken.
Meer info?
