Wat is de geïntegreerde beheersing van de Aziatische fruitvlieg of Drosophilla suzukii?

De Aziatische fruitvlieg Drosophila suzukii verspreidde zich gedurende de laatste jaren razendsnel. Deze vlieg legt eieren in onrijpe vruchten, in tegenstelling tot Drosophila melanogaster (bananenvliegje) die overrijpe en beschadigde vruchten verkiest.

Plukkers merken de plaag vaak als eerste op door zachte, lekkende vruchten. De aangetaste vruchten hebben natte drukplekken en binnenin de vrucht kunnen meerdere larven aangetroffen worden.
De adulte vliegjes zijn 2 tot 3 mm lang met een enkel paar vleugels. Het borststuk is licht en  het achterlijf heeft doorlopende donkere strepen. De mannetjes worden getypeerd door een zwarte vlek op de bovenrand van iedere vleugel en de vrouwtjes hebben een sterk getande legboor waarmee ze eitjes in vruchten leggen.

We raden aan om de vangvallen tijdig te plaatsen. Zo kan de monitoring en het vangen al vroeg in het seizoen starten. Wanneer er competitie optreedt met het rijpend fruit, zullen de vangvallen namelijk minder effectief zijn.

De monitoring gebeurt met behulp van een val met daarin een lokstof. De vallen en lokstoffen zijn commercieel verkrijgbaar. Zelfgemaakte vallen of lokstof kunnen ook gebruikt worden.

1. Neem een plastieken pot of fles. Uit onderzoek waarbij we verschillende kleuren testten, zagen we dat een transparante fles voldoende vliegen wegvangt.
2. Boor 25-tal gaatjes met een diameter van 5 mm. Grotere gaten in de vallen maken de monitoring moeilijk, aangezien er dan veel bijvangst is. Voldoende gaten zijn noodzakelijk, zodat een goede verdamping en geurverspreiding van de lokstof mogelijk is.
3. Hang de val op in nabijheid van je productieveld. Vervang en controleer de vloeistof wekelijks tot tweewekelijks.

Plaats 50 tot 100 vallen per hectare voor het wegvangen van de Drosophila suzukii fruitvliegen.

Studies hebben aangetoond dat de aantrekkelijkheid van een lokstof in de loop van het jaar kan variëren. Onderzoek in kader van het project Ecopad toonde aan dat een VVE-mengsel (1/3 rode wijn, 1/3 appelciderazijn en 1/3 water) toch het meest geschikt leek om D. suzukii gedurende het ganse jaar weg te vangen, vergeleken met druivensap, kersensap, appelciderazijn of de commerciële lokstof Gasser van RIGA.

Nog belangrijker is om de teelthygiëne optimaal na te streven. Laat geen rottend of beschadigd fruit achter op het bedrijf, maar verwijder en verzamel alles in afgesloten vaten. Fruit op de grond biedt een mogelijke ei-afzetplaats voor de vliegen, waarin ze zich ongeremd verder kunnen ontwikkelen. Een kort plukinterval is ook aangewezen, met veel aandacht voor het bewaren van de koude keten. Aangezien deze plaag in staat is om uit de grond te komen en lange afstanden te vliegen, is het begraven van aangetaste vruchten weg van de productie niet voldoende om ze te elimineren. 

Enkele aandachtspunten bij het verzamelen van vruchten in afgesloten containers uit ons onderzoek van het project Ecopad:

• Een witte container is voldoende en het is niet nodig om te investeren in ondoorzichtige containers.
• De regelmatige aanvoer van fruit, maar ook de toevoeging van stoffen zoals Bokashi (organische stof met micro-organismen die de fermentatie stimuleren) of gebluste kalk hebben geen effect op de efficiëntie van de techniek.
• Hermetische opslag gedurende minimaal 24 uur is voldoende om de ontwikkeling van D. suzukii te stoppen, wanneer de omstandigheden buiten de container warm zijn (30°C) maar ook milder (20°C). In onze studies werd onder deze omstandigheden een afname van 100% van de populaties waargenomen.

Andere studies hebben ook aangetoond dat de opslag van fruit in transparante, zwarte of witte zakken gedurende 32 uur voldoende is om een sterftecijfer van 99% te bereiken.

Aan een bosrand in West-Vlaanderen volgen wij wekelijks de aanwezigheid van Drosophila suzukii op met een vangval met de lokstof appelciderazijn. Deze plaats werd gekozen, omdat we in het verleden op deze plaats telkens het snelst de vliegjes waarnamen. Wanneer er een opmerkelijke stijging is van de vangsten, wordt eenmaal per jaar een waarschuwingsbericht verstuurd naar telers en andere belanghebbenden in de sector.