AGROFORESTRY 2025: veranderingstrajecten voor teelttechnische, ecologische en economische systeemoptimalisatie
Project info
Project info
Project type
VLAIO-LA
Startdatum
01/10/2020Einddatum
30/09/2024Het hoeft geen betoog meer dat agroforestry (AF) of boslandbouw (de combinatie van de teelt van houtige gewassen met die van landbouwgewassen of vee) kan inspelen op vele uitdagingen waar de moderne landbouw in Vlaanderen mee geconfronteerd wordt. Boslandbouw levert een bijdrage aan koolstofopslag, verhoogt een ruime set aan regulerende ecosysteemdiensten, versterkt biodiversiteit en leidt tot productdiversificatie. Met het eerste VLAIO-LA traject rond agroforestry (135068) zijn we erin geslaagd om agroforestry in Vlaanderen op de kaart te zetten. Zowel via onderzoek als via directe samenwerking met de sector en het beleid, speelden we in op de vraag naar gefundeerde ondersteuning van bedrijven met een concrete transitievraag naar toepassing van agroforestry. Wezenlijke institutionele knelpunten werden weggewerkt, en zowel op agronomisch, ecologisch als sociaaleconomisch vlak werd cijfermatig duidelijk waar de sterktes, zwaktes, opportuniteiten en risico’s zich situeren. Dat is het vertrekpunt voor ‘AGROFORESTRY 2025’. We staan nu voor de uitdaging om de belangrijkste noden aan te pakken en zo een breed bereik te realiseren.
AGROFORESTRY.2025 zal bijdragen aan een verhoogde veerkracht van de landbouw in Vlaanderen via het ontsluiten van het volledige potentieel van agroforestry (AF) in zijn diverse vormen en gedaanten. We mikken op het verhogen van de toepasbaarheid van AF binnen de Vlaamse landbouwsector via het optimaliseren van de verschillende deelfacetten (vakkundig management, teelttechnische optimalisatie, leveren van kwaliteitsvolle producten,...), en via de ontwikkeling van haalbare verdienmodellen. Het eindresultaat: breedgedragen, effectieve en economisch rendabele AF-systemen. Als rode draad doorheen het project bouwen we aan een set concrete, participatieve veranderingstrajecten via sterke interactie met landbouwers en andere relevante actoren. Dit met het oog op co-creatie van innovatieve AF-systemen en de ontwikkelingspaden ervoor. Met dit project richten we ons (via een benadering op maat van de deelsectoren) tot de volledige grondgebonden landbouwsector.
Specifieke doelstellingen:
- Het uitvoeren van acht veranderings- of innovatietrajecten, met concrete realisatie en einddoelen te definiëren in co-creatie. Dit aan de hand van acht action labs rond diverse vormen van AF.
- Het verhogen van de inzichten in hoe AF kan bijdragen aan de veerkracht van het bedrijf, welk management daarbij geschikt is en hoe het AF- en bedrijfssysteem agronomisch geoptimaliseerd kan worden. Dit op een co-creatieve wijze, rekening houdend met de diversiteit van bedrijven en met het oog op onmiddellijke toepassing van de inzichten.
- Het verhogen van de inzichten in de bedrijfseconomische werking van AF-systemen en van alternatieve en innovatieve financierings- en verdienmodellen met een bedrijfseconomische meerwaarde.
- Het bevestigen van het Consortium Agroforestry Vlaanderen als expertisecentrum, door de verdere ontwikkeling van professionele en volwaardige bedrijfsbegeleiding voor elk bedrijfstype, alsook het toegankelijk en tastbaar maken van alle kennis, ervaring en expertise rond AF in Vlaamse context. Dit zowel op terrein als via de doorontwikkeling van een Agroforestry Loket en e-academie.
Verwachte resultaten
Verwachte resultaten Op het einde van het project zijn minstens vijf concrete veranderingstrajecten op poten gezet, met een helder verdienmodel voor agroforestry op het oog. Twee jaar na het einde van het project zijn minstens nog twee nieuwe veranderingstrajecten (mogelijk in andere regio’s en/of met andere actoren) rond AF ontstaan, geïnspireerd door de lessen geleerd uit de trajecten die binnen dit project zijn uitgewerkt. Op het einde van het project is er een toename van minstens 500 ha AF in Vlaanderen en hebben minstens 250 landbouwers een nieuw verdienmodel voor ogen, waar AF een betekenisvol aandeel van uitmaakt.