Op zoek naar duurzame bestrijdingsstrategieën tegen schimmelziekten in het vlas
De productie van vezelvlas in Europa is beperkt tot Frankrijk, België en Nederland. De laatste decennia worden vlastelers in deze regio geconfronteerd met drie belangrijke ziekten waarvoor momenteel geen duurzame bestrijdingsstrategie bestaat: Verticillium verwelking, Septoria en echte meeldauw. Het nieuwe Interreg Frankrijk- Wallonië- Vlaanderen-project Trans-Pathoflax 2.0 wil daarom duurzame bestrijdingsstrategieën voor deze schimmelziekten ontwikkelen.
De vlasteelt werd de voorbije jaren met vele uitdagingen geconfronteerd: de veranderende klimaatomstandigheden, met lange periodes van droogte of regen, en druk op gewasbescherming. Steeds meer effectieve gewasbeschermingsmiddelen verdwijnen en er moet worden gezocht naar duurzamere alternatieven. Bovendien maken nieuwe ziekten een intrede door het veranderende klimaat.
Bestrijding schimmelziekten: te weinig kennis, veel potentieel
Zo is de bodemziekte Verticillium verwelking al tien jaar wijdverspreid in Frankrijk en België. Ze is verantwoordelijk voor aanzienlijke opbrengstverliezen en een lagere kwaliteit van de vlasvezels. Ook Septoria, die vooral in de Franse regio wordt waargenomen, is in opmars. Er zijn op heden geen gegevens over het voorkomen ervan in België. Nochtans zal dat de komende jaren belangrijker worden door het toenemende areaal wintervlas. Echte meeldauw komt al vele jaren voor bij vlas en andere gewassen. Rassen die er beter tegen bestand zijn worden ontwikkeld, maar er is nog geen enkel ras met volledige resistentie.
Ankerpunten
-
Biocontrole
De afgelopen vier jaar werd tijdens het Interreg-project Pathoflax al veel grensoverschrijdend onderzoek gedaan naar Verticillium verwelking. Er is interessante kennis verzameld en de eerste stappen in de ontwikkeling van een toolbox voor de bestrijding van de ziekte zijn gezet. Maar er is nog aanvullend onderzoek nodig om tot een volledige beheersingsstrategie te komen. Trans-Pathoflax 2.0 wil daarom onderzoek doen naar het gebruik van biocontroleproducten om vlasziekten te bestrijden. Verschillende strategieën krijgen een evaluatie en worden ook aan landbouwers gecommuniceerd.
-
Ontwikkelen van resistente rassen
Een andere duurzame bestrijdingsmethode, zijn resistente rassen. Een betrouwbare diagnostische methode en een begrip van het resistentiemechanisme tegen de ziektes zijn hiervoor noodzakelijk. Daarvoor worden in het nieuwe project geavanceerde microscopie en biochemische screening gebruikt. Verder worden er ook verschillende tools ontwikkeld zodat veredelaars resistente rassen zo goed mogelijk kunnen ontwikkelen.
-
De vlasteler actief betrekken
Septoria is in de volledige regio aanwezig, maar de kennis ervan is beperkt. Daarom wil dit project landbouwers ook sensibiliseren. Er komt bovendien een monitoringprogramma om het belang van Septoria en wintervlas in de regio te evalueren.
In de tweede helft van het project worden veldproeven uitgevoerd. Een combinatie van verschillende strategieën om de drie ziektes te beheersen, komt daarbij aan bod. Via deze demonstraties krijgen verschillende spelers in de vlassector informatie over de nieuwe inzichten die het project oplevert. Ook vlastelers krijgen begeleiding bij het implementeren ervan.
-
Grensoverschrijdende samenwerking
De ontwikkeling van een bestrijdingsstrategie vereist een goede kennis van zowel de waardplant als de te bestrijden ziekteverwekkers, maar die is op dit moment verspreid binnen de Interreg-Frankrijk-Wallonië-Vlaanderen-regio. Grensoverschrijdende samenwerking is dus noodzakelijk voor een multidisciplinaire aanpak.
Met dit project willen we landbouwers sensibiliseren. Via demonstraties krijgt iedereen de nieuwste inzichten mee.
Lies Willaert, onderzoeker akkerbouw
Over Trans-Pathoflax 2.0
Trans-Pathoflax 2.0 is een grensoverschrijdende samenwerking tussen: Inagro, ILVO, UGent (Vlaanderen), CRA-W (Wallonië) en Arvalis en UPJV (Frankrijk). Deze zes partners steken de hoofden bij elkaar om de vlassector te ondersteunen op weg naar duurzame bestrijdingsstrategieën. Volg de ontwikkelingen van het project via hun LinkedIn-pagina.
De geassocieerde partners zijn:
-
In Vlaanderen : ABV Algemeen Belgisch Vlasverbond
-
In Frankrijk: Terre de Lin, Linea
-
In Nederland : Van de Bilt Zaden en Vlas
Overkoepelend project Biocontrole 4.0
Trans-Pathoflax 2.0 maakt deel uit van de Biocontrole 4.0 projectportfolio, waarin zeven projecten zijn opgenomen met grensoverschrijdend onderzoek die streeft naar een duurzamere landbouw door: het ontwikkelen van nieuwe bio-fungiciden tegen schimmelpathogenen; bio-controleproducten toe te passen om het aantal insecten dat gewassen aantast te verminderen en het gebruik van digitale hulpmiddelen om deze producten te optimaliseren. De effectiviteit van de producten zal worden gedemonstreerd op het veld, alsook in serreproeven, en de resultaten zullen worden gedeeld tijdens opleidingsmomenten die gegeven worden aan een breed publiek.
Meer info
