Winterveldbonen verdienen groter areaal
Eiwitgewassen zoals (winter)veldbonen bieden mogelijkheden voor zowel veetelers als akkerbouwers en kunnen op verschillende bedrijven een waardig alternatieve teelt en/of voederbron zijn. De teelt van veldbonen is vrij extensief, vraagt geen stikstofbemesting en bovendien toonde 2022 aan dat het mooie opbrengsten kan genereren. Belangrijk is ook dat veldbonen effectief opgenomen kunnen worden in voederrantsoenen. Kom op 21 oktober naar ons demomoment te Herzele en ontdek meer hierover!
Teelttechniek
De teelt van eiwitgewassen wordt door de Vlaamse overheid gestimuleerd op verschillende manieren, bijvoorbeeld via financiële middelen voor onderzoek. Landbouwers kunnen beroep doen op de eco-regelingen en bijhorende subsidies. Voor de teelt van verschillende eiwitgewassen, waaronder winterveldbonen, kan er via de eco-regeling ‘inzaai milieu-, klimaat- en biodiversiteitsvriendelijke teelten’ tot 600 euro per hectare bekomen worden. Controleer hiervoor zeker eens de voorwaarden.
Minimale zaaidichtheid
Eén van de belangrijke voorwaarden is de minimale zaaidichtheid. Voor de teelt van winterveldbonen is deze 20 zaden per m². Dit is de normale zaaidichtheid voor reinteelt winterveldbonen. In de praktijk wordt soms zelfs iets meer uitgezaaid. Deze minimale zaaidichtheid is met name van belang in het geval van mengteelt met graangewassen.
De combinatie van veldbonen met tarwe of triticale kan een manier zijn om meer eigen eiwitbronnen in voederrantsoenen te verwerken. Vroege en minder ziektegevoelige rassen van tarwe en triticale genieten de voorkeur. Op de website van het Landbouwcentrum Granen Vlaanderen, kan je recente informatie over hun rassenproeven terugvinden om deze keuze te vergemakkelijken.
Teeltfiches
Op diezelfde website, maar eveneens op de website van het Landbouwcentrum Voedergewassen (LCV), zijn er fiches voor de teelt van winterveldbonen, zomerveldbonen en mengteelt van veldbonen met granen terug te vinden. Deze beschrijven het verloop van het teeltseizoen en de aandachtspunten daarbij.
Aandachtspunten bij winterveldbonen:
- Zaaien in de tweede helft van oktober tot zelfs in de eerste helft van november.
- De ideale zaaidiepte is ongeveer 7 cm.
- Vogelafweer is belangrijk bij opkomst van het gewas.
- Het begin van de bloeiperiode is een belangrijk moment op vlak van ziekte en plaagdruk.
Belangrijk is dat veldbonen doorgaans droog geoogst worden en, mits aanpassingen van de instellingen, met een klassieke maaidorser. Hierdoor biedt deze teelt niet enkel mogelijkheden voor veetelers, maar eveneens voor akkerbouwers. De opbrengsten variëren uiteraard op basis van locatie en seizoen.
In zware grond wordt een gemiddelde over de jaren heen rond 6 ton per hectare bekomen. In het warme en droge seizoen van 2022 werden zelfs praktijkcijfers rond 8 ton en meer genoteerd. In lichtere grond zijn de opbrengsten klassiek iets lager, maar in 2022 werden daar eveneens cijfers rond 6 ton geregistreerd. Veldbonen verdienen een groter areaal.
Demonstratie voedertoepassingen
Het geoogste product is droog en kan bijgevolg gemakkelijk bewaard en getransporteerd worden. Vanuit projectwerking proberen we landbouwers met interesse in de teelt van veldbonen in contact te brengen met veetelers die (meer) veldbonen wensen op te nemen in het voederrantsoen van hun dieren. Belangrijk hierbij is dat veldbonen bekeken moeten worden als een evenwichtig krachtvoeder en niet als een eiwitcorrector zoals sojaschroot. Hier dient rekening mee gehouden worden bij de rantsoenberekeningen.
Het is niet noodzakelijk om een hittebehandeling, zoals toasten, door te voeren bij veldbonen. Deze techniek heeft echter wel voordelen op vlak van bewaring, smaak en voornamelijk de verteerbaarheid. De hittebehandeling verhoogt bijvoorbeeld het aandeel darmverteerbaar eiwit, zoals in onderstaande tabel af te lezen is.
