Alternatief belichtingsschema voor multicolor sla biedt energiebesparing zonder groeiverlies
Afgelopen winter testten we in onze bladgewassenafdelingen in Agrotopia alternatieve belichtingsschema’s en spectra voor kropsla- en multicolorteelten. We vergeleken twee schema's overheen een najaarsteelt voor 4 opeenvolgende opplantingen:
- een standaard schema met belichting in de ochtend en avond
- een alternatief schema met belichting 's nachts en na de ochtendpiekuren.
De resultaten tonen aan dat beide schema's evenveel belichtingsuren bieden, maar het alternatieve schema kosten kan besparen bij hoge energieprijzen.
Doelstelling van de proef
In de winterperiode schakelen veel bedrijven over naar belichte teelten. Dat vergt uiteraard veel energie en bijgevolg kunnen de kosten hoog oplopen. In Agrotopia testten we afgelopen winter enkele alternatieve belichtingsschema’s voor alternatieve slateelten. Het doel van het onderzoek tweeledig:
- Enerzijds willen we de impact nagaan van een alternatief economisch rendabeler belichtingsregime op de productie, teeltduur, kleuring, bewaring van verschillende combinaties alternatieve multicolor sla in het najaar (september - december).
- Anderzijds gaan we na wat de impact is van het belichten op andere uren waardoor het economisch rendabel wordt. Dit wil zeggen niet belichten tijdens de piekuren waardoor stroom die anders gebruikt zou worden om te belichten kan verkocht worden op het net.
Vergelijking van twee belichtingsschema’s
In deze proef werd een standaard belichtingsschema, waarbij 's ochtends en 's avonds wordt belicht, vergeleken met een alternatief schema. Het idee is dat belichten buiten piekuren, wanneer de energieprijzen hoog zijn, goedkoper is. Als de teler ook een WKK-installatie gebruikt, kan de opgewekte stroom tijdens piekuren voordelig verkocht worden.
Twee belichtingsschema’s werden met elkaar vergeleken overheen een najaarsteelt (eind september tot begin december) (Lactuca sativa) voor 4 opeenvolgende opplantingen. Het effect van de belichtingsschema’s werd ook vergeleken op 3 verschillende multicolor combinaties.
- In het standaard schema werd er belicht tijdens het ochtendblok van 5u tot 12u en tijdens avondblok van 15u tot 20u.
- In het alternatief schema werd er belicht tijdens het nachtblok van 23u tot 7u en tijdens het dagblok van 9u tot 13u.
Belichting:
In beide schema’s wordt er 12 uur per dag belicht met een intensiteit van 90 μmol/m². De lampen worden aan/uit gezet op basis van instralingslimieten:
- Standaard schema: lampen uit bij instraling boven 180W (ochtend) en 100W (avond).
- Alternatief schema: lampen uit bij instraling boven 125W (nacht en dag).
Temperatuur, watergift en CO2 waren voor beide belichtingsschema’s gelijk (*):
- Temperatuurregeling: Overdag streven naar 14°C, 's nachts afkoelen naar 8,5°C.
- Watergift: Van 1u - 16u (oude planten) en 2u - 15u (jonge planten).
- CO2-gift: Start om 4u wanneer de verwarming 14°C bereikt en stopt om 13u.
(*In een ideaal scenario konden we temperatuur, watergift en CO2 sturen per belichtingsschema, maar omdat de proef was opgezet in dezelfde serre kon dit niet.)
Energiebesparing zonder groeiverlies
Belichting buiten piekuren heeft geen invloed op het gewicht en de groei van multicolor sla. Ook zijn er geen grote verschillen tussen de rassencombinaties. Belichten buiten piekuren kan wel de verhouding tussen groene en rode rassen iets veranderen.
Deze methode kan kosten besparen bij hoge energieprijzen zonder verlies van belichtingsuren.
