Biologische zuiveringssystemen
Jan Vanwijnsberghe
Biologische zuivering
De spuitresten die je opvangt mag je uiteraard niet lozen en moeten dus op een correcte wijze verwerkt worden. In Vlaanderen zijn hiervoor enkele systemen erkend die op een biologische manier resten afbreken.
Met een biologisch zuiveringssysteem (biofilter, fytobak, Phytobac) maken we gebruik van de bodembacteriën die van nature gewasbeschermingsmiddelen afbreken. Door een substraat te maken van stro, compost en aarde wordt een ideale voedingsbodem gemaakt waarop de bacteriën groeien. Dagelijks wat restwater op het substraat brengen zorgt ervoor dat de bacteriën een dagelijkse voeding resten krijgen en ze geleidelijk de gewasbeschermingsmiddelen kunnen afbreken. Het resterende water verdampt dan aan de lucht. Een plaats waar het goed waait en veel zon is, is dus ideaal voor dergelijke systemen. Denk aan een zuid-west oriëntatie.
1. Biofilter
Een biofilter bestaat uit een filtratie eenheid en een verdampingseenheid. Door het water over het substraat te pompen worden de resten vastgehouden en afgebroken en verdampt het water.
Filtratie eenheid:
De filtratie eenheid bestaat uit drie verticaal gestapelde bakken die met elkaar zijn verbonden. Het restwater wordt op de bovenste bak gepompt en sijpelt traag omlaag tot onderaan de onderste bak. Daar zijn alle resten vastgehouden is het water vrij van gewasbeschermingsmiddelen. Dat water mag nog steeds niet geloosd worden maar moet verdampt of opgevangen en hergebruikt worden voor bv. totaalherbicidetoepassingen.
Elke filtratiebak verdampt op zich ook wel wat water, ongeveer 500 L per jaar.
Verdampingseenheid:
Met de horizontaal gestapelde verdampingseenheid kan het resterende water verdampt worden. De planten verdampen extra water en verhogen dus de capaciteit. Elke plantenbak verdampt zo ongeveer 1000 L water per jaar.
Zelf bouwen:
Een biofilter is heel makkelijk zelf te bouwen met behulp van enkele IBC-containers en koppelstukken voor waterleiding. In de brochure 'bouw je eigen biofilter' leggen we in 10 stappen uit hoe je zelf je biofilter kan bouwen. Een volledige biofilter van 3 filtratie eenheden en 3 verdampingseenheden verwerkt ongeveer 4500L restwater per jaar.
2. Fytobak
Een fytobak is een systeem dat je zelf moet bouwen en waarbij het substraat in een grote bak of kuip zit waar een afdak van doorzichtige golfplaten is over gebouwd. Onder het afdak is een vernevelingssysteem aanwezig om het restwater gelijkmatig over het substraat te vernevelen. De resten worden vastgehouden in het substraat en worden daar afgebroken door de bodembacteriën. Het water zal verdampen onder invloed van de warmte en de wind.
Een fytobak wordt meestal gebouwd om grote volumes restwater te verwerken (>10m³/jaar) maar kan evengoed klein gedimensioneerd worden voor volumes vanaf 1000 L per jaar. Soms wordt het afdak ook gebruikt als spoelplaats om de spuitboom over te reinigen. In dat geval wordt het water van de golfplaat ook opgevangen en opgeslagen in een restwatertank.
3. Phytobac®
Een Phytobac® heeft eenzelfde biologisch werkingsprincipe maar is een kant-en-klare uitvoering van de firma Beutech. Hier hoef je dus zelf niet aan de slag om kuipen of beton te gieten. Bijkomend voordeel is dat dit systeem met een automatische sturing werkt dmv een vochtsensor. Als er dus veel verdamping is bij warm weer, zal er ook meer water verneveld worden. Dit verhoogt de verwerkingscapaciteit per m³ substraat.
Als je een Phytobac wil installeren, neem je contact op met Spranco Matic. Zij staan in Vlaanderen in voor de prijsofferte tot installatie
4. Substraat
Het substraat is een mengsel van organisch materiaal en dat verteert dus ook. Elke twee jaar vul je dus best het substraat aan met vers substraat. Beter nog is om het te vermengen met het oude substraat. Om het substraat aan te maken hou je volgende verhouding aan:
- 15 volume% aarde
- 40 volume% compost
- 45 volume% stro
Het substraat geraakt ook niet verzadigd en kan je dus blijven gebruiken. Als je toch zou beslissen om dit te vernieuwen dan kan je dit uitrijden over je veld aan maximaal 10 m³ per ha én moet je aan volgende voorwaarden voldoen:
♦ 5 maanden geen resten met gewasbeschermingsmiddelen op het substraat brengen
♦ Grondstofverklaring aanvragen: hiermee toon je aan controle organisaties aan dat het substraat op een correcte wijze is afgevoerd
Meer info?
