Equivalente maatregelen 2023

Welke equivalente maatregelen zijn mogelijk in 2023?
De verplichte gebiedsgerichte maatregelen wegen soms zwaar door op de bedrijfsvoering. Hiervoor voorziet het MAP equivalente maatregelen. Zo heb je ruimere keuze.
Voor 2023 zijn er 4 equivalente maatregelen goedgekeurd:
- Wintergraan na nitraatgevoelige teelt;
- Niet-nitraatgevoelige hoofdteelten;
- Vanggewas op onbeteelde stroken;
- Afvoeren van oogstresten.
Je moet die equivalente maatregel wel aanvragen vóór 30 mei 2023. Ook binnen de verzamelaanvraag moet je de percelen met equivalente maatregelen onbeteelde stroken en afvoer oogstresten vóór 30 april 2021 doorgeven. Een wijziging is na die datum niet meer mogelijk. In geval van wintergraan na een nitraatgevoelige teelt kan je tot 31 oktober 2023 de verzamelaanvraag wijzigen.
Niet elke equivalente maatregel resulteert in evenveel vrijstelling. Er wordt afhankelijk van de maatregel een gewicht toegekend. Dit betekent dat 1 ha equivalente maatregel, afhankelijk van het gewicht, meer of minder dan 1 ha vanggewas zal vervangen.
Wat zijn de voorwaarden voor het toepassen van een equivalente maatregel?
-
Wintergraan na nitraatgevoelige hoofdteelt
Je kan het areaal wintergraan na een nitraatrijke hoofdteelt laten meetellen als doelareaal vanggewas. De inzaai van het wintergraan moet dan wel gebeuren vóór 15 november 2023 en moet de hoofdteelt in 2024 zijn. Het gewicht van deze maatregel is 0,66. Dit betekent dat je 1,5 ha wintergraan moet inzaaien om 1 ha vanggewas te compenseren.
-
Niet-nitraatgevoelige hoofdteelten
Deze equivalente maatregel vervangt zowel de verstrengde bemestingsnormen als de vanggewasplicht in GT 2 en 3. Je moet wel op minimaal 80% van het volledige bouwlandareaal (met inbegrip van tijdelijk grasland en over alle gebiedstypes heen) niet-nitraatgevoelige teelten als hoofdteelt verbouwen. Minimaal 3 verschillende teelten zijn vereist, die elk minimaal 5% van het bouwlandareaal omvatten. Daarnaast moet het bedrijf op eigen kosten en op eigen initiatief in de sperperiode een nitraatresidubepaling laten uitvoeren op een perceel dat door de Mestbank wordt aangeduid. Deze equivalente maatregel kan niet worden gecombineerd met andere equivalente maatregelen of met de beheerovereenkomst waterkwaliteit.
-
Vanggewas op onbeteelde stroken
Bij bepaalde teelten worden stroken onbeteeld gelaten. Door op percelen met een hoofdteelt groenten van groep I of II, sierteelt of boomkweek, die stroken in te zaaien met een vanggewas, wordt een alternatief aangeboden voor de vanggewasplicht in GT 2 en 3. Deze maatregel heeft een gewicht van 0,15. Als je deze maatregel op 6,5 ha toepast, zal dit overeenstemmen met 1 ha vanggewas. Hierbij gelden de volgende bepalingen:
- De onbeteelde stroken nemen steeds minimaal 15% van de totale oppervlakte in.
- Het vanggewas moet binnen de 14 dagen na het planten of inzaaien van de hoofdteelt worden ingezaaid, of uiterlijk op 15 april als de hoofdteelt vóór 1 april is ingezaaid of aangeplant.
- Op (delen van) percelen die vóór 15 september worden geoogst, moet je uiterlijk 14 dagen erna, en ten laatste op 15 september, een vanggewas inzaaien.
- De aanhoudingsperiode is dezelfde als deze voor vanggewassen.
- Op de onbeteelde wendakker mag je geen dierlijke mest of andere meststoffen toedienen.
- De bemesting van de hoofdteelt met kunstmest moet via geplaatste bemesting gebeuren.
- Percelen die omwille van andere bepalingen niet mogen worden bemest zijn uitgesloten.
-
Afvoer van oogstresten
De afvoer van oogstresten moet gebeuren op percelen die na 15 september worden geoogst in GT 2 en 3. Het gewicht van de maatregel verschilt naargelang de gewasgroep (Tabel 1). Volgende voorwaarden gelden:
- Bij elke oogst na 15 september moet je zo snel mogelijk, en ten laatste binnen de zeven dagen, de oogstresten van het perceel verwijderen.
- Binnen de 14 dagen na de afvoer van de oogstresten, moet je de volgende info mailen naar de Mestbank: het perceelnummer, de datum van de oogst, de datum van de afvoer van de oogstresten en de bestemming ervan, samen met beeldmateriaal (foto's of een video) dat de afvoer van het betreffende perceel staaft. Gedurende 7 dagen na de melding mag je geen bodembewerking uitvoeren op het perceel.
- De oogstresten moeten naar een vergunde verwerkingsinstallatie voor organisch materiaal worden gevoerd of worden gebruikt als veevoeder of voor een andere hoogwaardige toepassing. De oogstresten kunnen ook op het bedrijf gecomposteerd worden om ze ten vroegste het volgende kalenderjaar op landbouwgrond op te brengen als 'andere meststof', volgens de betreffende bepalingen van het Mestdecreet. De opslag van de oogstresten tot het moment van de opbrenging moet op een conforme manier gebeuren, zodat het afvalwater of de afvalsappen niet weglekken naar het oppervlakte- of grondwater.
Equivalente maatregelen geven extra mogelijkheden om het doelareaal in te vullen, maar hier zijn ook voorwaarden aan gekoppeld.
Adviseur Bodem en bemesting
