2 pasgeboren biggetjes in een stal

Hoe zorg ik ervoor dat elke big voldoende biest opneemt?

​De opname van biest is levensnoodzakelijk voor een big. Een vlotte opstart van de melkgift van de zeug en aandacht voor elk big vormen hiervoor de basis.
Download het protocol voor onmiddellijke toepassing in de stal.

Biest, levensnoodzakelijke energiebron

Een pasgeboren big heeft een beperkte energiereserve. Daarom is het belangrijk dat ze zo snel mogelijk de eerste melk, de biest, uit de uier opnemen.
De biest bevat bovendien noodzakelijke afweerstoffen waarmee de big zich wapent tegen ziektes.

zuigende biggen

Meer en betere biest van de zeug

Een zeug geeft maar voldoende biest als ze in topvorm is. Met andere woorden, de zeug moet fit, gezond en in goede lichaamsconditie zijn. Ze moet vlot rechtstaan, goed eten en voldoende kwaliteitsvol water drinken. De uier moet goed bereikbaar zijn, met voldoende bruikbare tepels, minimum 14, die niet beschadigd zijn en mooi op 2 parallelle lijnen liggen.

Naast de hoeveelheid biest, is ook de kwaliteit belangrijk. Goede biest bevat voldoende antistoffen. Dit verkrijg je door de zeugen correct en op het juiste moment te vaccineren en ze ook regelmatig te ontwormen.

zeug

Hoe meer biest, hoe groter de overlevingskans

De biest of eerste melk bevat veel vet en lactose. De opname hiervan is essentieel voor een big om actief te zijn en om te groeien. Elk big zou minimaal 160 tot 260 gram biest per kilogram lichaamsgewicht moeten opnemen.
Kleine en zwakkere biggen help je het best door ze aan de uier te zetten, zodat ook zij snel na de geboorte – binnen het halfuur – voldoende biest kunnen opnemen.

spelende biggen

Noodzakelijke bron van afweerstoffen

Naast de energie bevat biest ook antistoffen (IgG en IgA), afweercellen en groeifactoren. Een big wordt geboren zonder antistoffen en moet deze biest dus opnemen om zich later te kunnen wapenen tegen allerlei ziektes. De opname van biest gebeurt binnen de 12 tot 24 uur na de geboorte, daarna sluit de darmbarrière zich en worden de antistoffen niet meer in het bloed opgenomen. Het is bovendien nodig dat een big deze afweerstoffen opneemt bij de eigen moeder, en niet bij een pleegzeug.

spelende biggen_

Snel uitgeput

Een pasgeboren big weegt idealiter zo’n 1,3 kilogram, maar beschikt over heel beperkte energiereserves, die snel opgebruikt raken. Wanneer een big lang moet zoeken om een tepel te vinden, moet vechten met zijn toomgenoten voor een plaats aan de uier of teveel warmte verliest, raakt hij al snel uitgeput en dalen zijn overlevingskansen.

biggen onder warmtelamp
TIP
Zorg voor een voldoende warm (30°C) microklimaat voor de pasgeboren biggen. Leg de biggen onder de warmtelamp of op de verwarmde vloerplaat zodat ze snel opdrogen en niet afkoelen. Kleine of zwakkere biggen kan je een energiesupplement toedienen.

Elk om beurt drinken

De meeste zeugen hebben 14 functionele tepels, maar vaak worden meer biggen geboren. Om te garanderen dat elke big voldoende biest kan opnemen, onderneem je idealiter volgende stappen:

  • Neem 4 à 5 zwaardere biggen, die al biest opgenomen hebben, en zonder deze af.
  • Laat de kleinere en zwakkere biggen aan de uier zuigen.
  • Na 3 à 4 uur plaats je de afgezonderde biggen terug bij de moeder en zonder je 4 à 5 andere biggen af.
  • Let er steeds op dat de afgezonderde biggen niet afkoelen.

Op deze manier krijgen alle biggen de beste kans om te zuigen.

split suckling

Na de biest, de melk!

Na de opname van de biest is het belangrijk dat elke big voldoende melk drinkt bij de zeug. Ook hier is het aantal goed bereikbare, functionele tepels bepalend. Wanneer het aantal biggen groter is dan het aantal tepels, moet je een oplossing zoeken voor de overtallige biggen. De ideale verlegstrategie voor biggen biedt meer informatie hierover.

zuigende biggen

Meer info

Dankzij het protocol heb je een duidelijk overzicht om de resultaten op jouw bedrijf te verbeteren, met een optimale bescherming van de pasgeboren biggen.
Wil je meer weten of heb je nog vragen?

Wekelijks onafhankelijk nieuws en persoonlijke uitnodigingen in je mailbox. Op jouw maat.